Toprex 375 SC i Globmet 60 EC – Twoi sprzymierzeńcy we wczesnowiosennej ochronie rzepaku!

11 luty 2025

mgr inż. Bartosz Banaszak

O wiosennej ochronie fungicydowej, pełniącej niejednokrotnie również funkcję regulacji pokroju łanu pisaliśmy już nie raz. Odnośniki do publikowanych wcześniej artykułów w tym zakresie czekają na państwa u dołu artykułu. Dziś chcielibyśmy bardziej wnikliwie omówić preparaty o szczególnym znaczeniu we wczesnowiosennej ochronie rzepaku ozimego.

Toprex 375 SC - fungicyd z wieloletnią pozycją lidera

Chyba trudno o bardziej kojarzony z rzepakiem środek ochrony roślin. Toprex 375 SC, od lat piastujący pozycję lidera ochrony fungicydowej rzepaku, swoją pozycję zdobył nie bez przyczyny. Dzięki dwóm wzajemnie uzupełniającym się substancjom aktywnym – difenokonazolu i paklobutrazolu – stanowi niezwykle kompletne i skuteczne rozwiązanie. Toprex bardzo efektywnie ogranicza choroby, które wczesną wiosną możemy spotkać na plantacji. Dużą zaletą produktu jest silne działanie interwencyjne przeciwko patogenom. Ma to szczególne znaczenie w obliczu długich jesieni i ciepłych zim, podczas których rośliny narażone są na niegasnącą aktywność zarodnikowania mikroorganizmów chorobotwórczych. Dzięki zastosowaniu triazoli wczesną wiosną, jesteśmy w stanie ograniczyć rozwój chorób, którymi rośliny są już zainfekowane, a ich objawy pojawiłyby się na późniejszym etapie wegetacji.

Etykieta rejestracyjna Toprexu informuje, że w dawce 0,35 l/ha ogranicza on występowanie suchej zgnilizny kapustnych oraz cylindrosporiozy. W naszych realiach klimatycznych szczególnie groźna jest pierwsza z wymienionych chorób. Sucha zgnilizna kapustnych wywoływana jest przez dwa patogeny: dawniej znane jako Leptosphaeria maculans i Leptosphaeria biglobosa, a obecnie klasyfikowane jako Plenodomus lingam i Plenodomus biglobosus.

Z rolniczego punktu widzenia większe zagrożenie stanowi P. lingam, ponieważ posiada zdolność systemicznego przerastania roślin. W efekcie, podczas jesiennej (a obecnie także zimowej) wegetacji, niezwalczony patogen rozprzestrzenia się z miejsca infekcji – zazwyczaj na powierzchni liścia – przez ogonek liściowy aż do szyjki korzeniowej. To niezwykle niebezpieczne zjawisko, ponieważ po wznowieniu rozwoju wiosną, grzyb niszczy tkanki łączące korzeń z łodygą, uniemożliwiając transport wody i składników odżywczych. Bardzo często jest to również przyczyna wylegania plantacji.

Należy wspomnieć, że obie substancje czynne zawarte w Toprexie – difenokonazol i paklobutrazol – należą do grupy triazoli. Triazole, obok interwencyjnego działa przeciwko patogenom grzybowym, wykazują również wpływ na gospodarkę hormonalną roślin. Mowa tu konkretnie o wpływie inhibicyjnym (hamującym) na gibereliny – fitohormony odpowiedzialne m.in. za wzrost wydłużeniowy tkanek.

Poszczególnym triazolom przypisuje się różną siłę efektu regulacji. Mocniejsze tego typu działanie przypisuje się s.a. paklobutrazol, gdzie druga – difenokonazol w większym stopniu ogranicza rozwój chorób. W przeciwieństwie do zbóż, wysokość roślin rzepaku nie jest główną przyczyną wylegania. Ograniczenie dominacji pędu głównego regulatorami wzrostu korzystnie wpływa na aktywność i siłę rozwoju pędów bocznych. Jest to zjawisko pożądane, ponieważ to właśnie rozgałęzienia boczne w dużej mierze determinują potencjał plonowania tego gatunku.

Fotografia 1a, 1b. Objawy suchej zgnilizny kapustnych obserwowane już jesienią. W przypadku odmian rzepaku nieposiadających genów odporności na tego patogena, z miejsca infekcji na liściu grzybnia potrafi przerosnąć do szyjki korzeniowej.

Globmet 60 EC

Globmet 60 EC jest preparatem, który skutecznie zwalcza wszystkie wcześniej wymienione choroby. Zawarty w nim metkonazol również wykazuje działanie regulacyjne na łan, jednak substancja ta jest przede wszystkim znana ze swojej wysokiej skuteczności w ochronie przed patogenami.

Preparaty, takie jak Globmet, zawierające w swoim składzie metkonazol bez żadnego partnera, stosowane są raczej w technologiach mniej intensywnych. Często metkonazol możemy spotkać w fabrycznych mieszaninach z regulatorami wzrostu, gdyż jak wspomnieliśmy substancja ta wykazuje głównie działanie grzybobójcze.

Termin stosowania

Omawiając Toprex, rejestracyjne okno zabiegu mówi o aplikacji w fazie wzrostu pędu głównego do fazy widocznych pojedynczych pąków kwiatowych na głównym kwiatostanie (BBCH 31-55). Przekładając to na język praktyczny, najwyższą skuteczność pierwszego zabiegu fungicydowo-regulacyjnego w rzepaku uzyskuje się w momencie wykonania go, gdy pęd główny osiągnie długość 8-10 cm. Identyczną zasadą należy kierować się wybierając Globmet 60 EC.

Fotografia 2. Pęd główny osiągnął około 8 cm. Optymalna faza do zastosowania fungicydów z funkcją regulatora wzrostu.

Dawkowanie, proponowane rozwiązania

Z pewnością zadają sobie Państwo pytanie, który preparat wybrać? Omówimy to na podstawie trzech przykładów:

Technologia produkcji średnio intensywna, gleby średniej jakości. Nawożenie azotem na poziomie 160-180 kg/ha. Zakładany plon poniżej 4 t/ha:

Globmet 60 EC 0,8-1 l/ha - dobra ochrona przeciwko patogenom oraz zadowalające efekty regulacji łanu, w pełni wystarczające do zakładanego plonu

Technologia produkcji intensywna, gleby średniej/dobrej jakości. Nawożenie azotem 180-200 kg/ha. Zakładany plon powyżej 4 t/ha:

Toprex 375 SC 0,35 l/ha - bardzo dobra ochrona, dobre efekty regulacyjne, sprzyjające wyrównaniu łanu, równiejszemu kwitnieniu i finalnie dojrzewaniu

Technologia produkcji bardzo intensywna, gleby najlepszej jakości, wysokie nawożenie azotem - nawet powyżej 200 kg/ha. Stanowiska, na których spodziewamy się plonów powyżej 4,5 t/ha:

Toprex 375 SC 0,35 l/ha + Globmet 60 EC 0,5 l/ha - połączenie dwóch omawianych wyżej technologii zapewnia najwyższy poziom ochrony, zarówno przeciwko chorobom jak i wyleganiu.

Podsumowanie

Zarówno Toprex 375 SC, jak i Globmet 60 EC to preparaty o udowodnionej skuteczności w wiosennej ochronie rzepaku ozimego. Wybór odpowiedniego środka zależy od intensywności technologii produkcji, jakości gleby oraz zakładanego plonu. W przypadku wysokich oczekiwań plonotwórczych, warto rozważyć zastosowanie obu preparatów w odpowiednich dawkach, co zapewni kompleksową ochronę przed chorobami oraz optymalną regulację pokroju łanu.

Linki do artykułów:

https://ampol-merol.pl/blog/141/jak-chronic-i-regulowac-rzepak

https://ampol-merol.pl/aktualnosci/175/skracanie-rzepaku

https://ampol-merol.pl/blog/167/wczesnowiosenne-zabiegi-w-rzepaku