Tantniś krzyżowiaczek

Motyl: mały, szary motyl, skrzydła ok. 16 mm długości, z wyraźną jasną smugą, tylne skrzydła ze strzępiną.
Larwa/gąsienica: najpierw żółto-zielona, następnie koloru zielonego, 12 mm długości.

Skuteczna ochrona upraw wymaga często wykorzystania specjalistycznych środków owadobójczych. Sprawdzają się one w miejscach występowania gatunku tantniś krzyżowiaczek, którego zwalczanie jest koniecznie dla otrzymania obfitych, wysokojakościowych plonów. Ten niepozorny owad pojawia się na polach uprawnych rzepaku jarego i ozimego, gdzie jego larwy powodują trwałe uszkodzenie liści roślin kapustnych.

W ofercie Ampol- Merol znajduje się szeroki wybór insektycydów, czyli środków ochrony roślin przed inwazyjnymi gatunkami szkodników, do których zalicza się między innymi tantniś krzyżowiaczek. Te bazujące na cypermetrynie i innych substancjach aktywnych preparaty powodują zwalczanie larw owadów, przy jednoczesnym neutralnym wpływie na uprawianą roślinność. Produkty owadobójcze przeważnie występują w formie skoncentrowanej, na której bazie przyrządza się ciecz użytkową przeznaczoną do oprysków – automatycznych lub ręcznych. 

Tantniś krzyżowiaczek – charakterystyka ogólna

Plutella xylostella to należący do rodziny Plutellidae owad o drobnej budowie i wysokiej szkodliwości w uprawach. Jest to motyl o szarym zabarwieniu, którego rozpiętość skrzydeł wynosi maksymalnie 2 centymetry. Charakterystyczną cechą tantnisia krzyżowiaczka są jasne linie na szaro-brązowych skrzydłach przednich i z frędzlami na tych tylnych. Zagrożenie stanowią przede wszystkim jego larwy, które potrzebując pożywienia do własnego rozrostu, pasożytują na liściach uprawianych roślin kapustnych. 

Jak rozpoznać, że tantniś krzyżowiaczek występuje w rzepaku? Przede wszystkim należy zwrócić uwagę na liście rośliny. To właśnie na ich spodzie samica motyla składa swoje jaja. Z nich natomiast powstają zielone larwy o długości do 8 milimetrów, które w procesie swojego żerowania tworzą na powierzchni charakterystyczne, puste przestrzenie w kształcie niewielkich okienek. Owad jest problemem nie tylko profesjonalnych hodowców, ale też amatorów, uprawiających w przydomowym ogrodzie kalafiora, brokuła czy kapustę.  

Dlaczego zwalczanie tantnisia jest ważne w uprawie rzepaku?

Obecność tego powszechnie występującego szkodnika ma negatywny wpływ na strukturę samej rośliny, a także jej plonowanie. Znajdujące się na spodniej części liści larwy tantnisia żerują na nich, wskutek czego powstają otwory, zmniejszające powierzchnię asymilacyjną rzepaku, a tym samym upośledzając jego zdolność do przeprowadzenia procesu fotosyntezy. W rezultacie następuje obniżenie wzrostu rośliny oraz jej osłabienie. 

Pogorszeniu ulega nie tylko ilość, ale też jakość plonów, poprzez uszkodzenie liści i pędów rzepaku. Dodatkowym skutkiem negatywnym obecności tantnisia krzyżowiaczka jest stres, któremu ulega uprawiana roślinność wskutek żerowania larw na jej liściach. Poza tym cierpią na tym same nasiona, które z powodu pasożytowania szkodników wykazują mniejszą zdolność do zawiązywania się. To wszystko sprawia, że zwalczanie tego gatunku inwazyjnego w uprawach jest niezbędne dla ich dobrostanu.

Skuteczne zwalczanie tantnisia krzyżowiaczka

W eliminacji szkodliwych osobników z upraw wielkopowierzchniowych najlepsze efekty uzyskuje się metodą chemiczną. Do zwalczania tantnisia krzyżowiaczka zalecane są insektycydy bazujące na substancjach czynnych o działaniu żołądkowym oraz kontaktowym. Do takich składników należą przede wszystkim pyretroidy. Przedostają się one w głąb larwy, gdzie prowadzą do trwałego otwarcia błon komórkowych neuronów, powodując jej degenerację oraz obumarcie. 

Innymi substancjami czynnymi o działaniu owadobójczym, są neonikotynoidy, które również działają na układ nerwowy tantnisia krzyżowiaczka. Wiążą się one z wybranymi receptorami nikotynowymi w organizmie owada, wywołując jego nadmierną stymulację, prowadząc do paraliżu i śmierci. Preparaty bazujące na obu wymienionych grupach składników czynnych przeznaczone są do oprysków, najlepiej z wykorzystaniem maszyn automatycznych, polowych. Na opakowaniu każdego produktu ze sklepu dołączona jest etykieta ze szczegółową instrukcją.  

Tantniś krzyżowiaczek – zwalczanie opryskiem

Przed przystąpieniem do użycia insektycydów, takich jak Cimex Forte, trzeba przyrządzić ciecz użytkową, odmierzając odpowiednią dawkę koncentratu. Szczegóły dotyczące dawkowania preparatu eliminującego tantnisia dla upraw rzepaku i innych jest opisane na stronie konkretnego produktu, a także jego ulotce dołączonej do opakowania. Powstałą zawiesinę przelewa się do zbiornika opryskiwacza z uprzednio włączonym mieszadłem. Opryski należy przeprowadzać w terminie zalecanym dla danego gatunku roślin uprawianych, który również podano na etykiecie.

Aby nie dopuścić do rozwinięcia się odporności tantnisia krzyżowiaczka na działanie insektycydów, zalecana jest ich rotacja. Warto zaopatrzyć się w środki ochrony roślin bazujące na innych składnikach aktywnych i korzystać z nich naprzemiennie. Takie działanie zwiększy skuteczność zwalczania szkodników, z korzyścią dla obfitości i jakości plonów uzyskiwanych z uprawy rzepaku. Eliminacja żerujących larw jest możliwa także innymi metodami, np. biologiczną, z wykorzystaniem specjalnych gatunków drapieżnych chrząszczy lub pająków. Taki sposób sprawdza się jednak głównie na niewielkich polach.