Wapnowanie gleby

W letnio-jesiennej agrotechnice często powstaje dylemat dotyczący wyboru terminu czy kolejności stosowania nawozów wapniowych z fosforowymi czy z azotowymi. Do tego dochodzi brak czasu na wykonanie dodatkowych zabiegów między zbiorem a siewem, zwłaszcza rzepaku.

Ten problem jest szczególnie poruszany w gospodarstwach większych, gdzie na znacznym areale występuje uproszczona uprawa roli. Ma ona ograniczone możliwości wymieszania i właściwego umiejscowienia nawozów w głębszej strefie korzeniowej. Wyjątkowo niekorzystnie reagują na to takie rośliny uprawne jak rzepak, czy burak tworząc tzw. leniwy system korzeniowy płytki ze słabo rozwiniętym korzeniem głównym.

Dlaczego powstaje dylemat?

Ponieważ mamy świadomość, że nie należy jednocześnie rozsiewać na ściernisko nawozów wapniowych, później fosforowych czy azotowych lub na odwrót bez ich wcześniejszego wymieszania z glebą. W przeciwnym przypadku dochodzi do reakcji chemicznych między składnikami pokarmowymi co wiąże się ze znaczną ich utratą. Wynika ona z ulatniania (azot) albo z blokady chemicznej (fosfor). W dużych gospodarstwach często spotykamy wysiew nawozów wieloskładnikowych w terminie pogłównym.

Lecz należy pamiętać, że fosfor przemieszcza się bardzo powoli, a szczególnie ma to miejsce w glebie suchej czy w okresie ograniczonych opadów. To w dużym stopniu zmniejsza skuteczność nawożenia tymi składnikami co później odbija się na intensywności formowania systemu korzeniowego oraz budowaniu właściwej biomasy. Ta z kolei ma wpływać na stopień przezimowania roślin ozimych i ich możliwości do wiosennej regeneracji.

Zatem powstaje pytanie: Jak w tym terminie nawozić, aby uniknąć strat i osiągnąć najwyższy stopień wykorzystania nawozów mineralnych?

Dwa sposoby wapnowania gleby

Można wykonać to na 2 sposoby w zależności od doboru zabiegów agrotechnicznych, rozpiętości czasu czy wyboru nawozu wapniowego.

Sposób 1

Jest bardziej pracochłonny - wymaga wielu zabiegów agrotechnicznych, w krótkim czasie mocno spiętrzający prace polowe, opóźnia termin siewu, a w dużych gospodarstwach jest trudny do wdrożenia ze względu na ograniczenia kadrowe:
Kolejność prac - zabiegów:

• bezpośrednio na ściernisko rozsiać nawóz wapniowy sypki, dwukrotne talerzowanie lub podorywka, aby wymieszać go z glebą. Nie zalecam głębszej orki, bo za mocno odwraca skibę i nawóz jest zbyt głęboko umiejscowiony. W takiej sytuacji nadal wierzchnia warstwa ma pH kwaśne, a Ca++ przemieszcza w dół profilu glebowego;
• po 2-3 tyg. wysiać nawozy wieloskładnikowe i wykonać orkę siewną (+ zespół uprawek doprawiających - w zależności od potrzeb - typu gleby);
• siew, a w przypadku rzepaku posiewne wysianie nawozów azotowych.

Sposób 2

Jest łatwiejszy, bardziej elastyczny, z użyciem dobrych nawozów wapniowych w postaci granulowanej jak CALCIPRILL 110, GRANUKAL produkowanych przez firmę Omya.

Kolejność prac - zabiegów:

• na ściernisko rozsiać nawóz wieloskładnikowy wykonać talerzowanie lub podorywkę;
• orka siewna (zespół uprawek doprawiających - w zależności od typu gleby) oraz (2 tyg przerwy) siew, a następnie w przypadku rzepaku posiewne wysianie nawozów azotowych;
• pogłówne wysianie nawozów wapniowych granulowanych w terminie dowolnym (październik-luty) wykorzystując ścieżki technologiczne (prawo dopuszcza nawożenie tymi produktami w okresie zimowym).
  
  
  

Kluczowe nawozy wapniowe

Omya Calciprill 110 i Granukal to czysta zgranulowana kreda (odmiana 06a lub 07a) o dobrej rozpuszczalności, wysokiej rzeczywistej reaktywności. Dlatego skutecznie działają nawet przy niższych dawkach 0,5-0,6 t/ha. Ich ciężar właściwy to około 1,8 kg/1 l, co oznacza, że są nawozami ciężkimi i można je stosować również na polach o szerokich ścieżkach powyżej 30 m.

Kolejnym atutem tych nawozów jest możliwość ich precyzyjnego rozsiewania siewnikami do typowych nawozów granulowanych. Polecam te produkty takim gospodarstwom, które stosują system nawożenia GPS. To idealne rozwiązanie do szybkiego ujednolicenia zróżnicowanego pH na polach i równego plonowania w jego obrębie.

Mówiąc wprost - jeśli ktoś nie wykonał wapnowania z różnych przyczyn, a miał taką potrzebę, to sposób 2 jest dla niego idealnym rozwiązaniem. Nic straconego. Pamiętajmy - niedobór wapnia dla roślin przy niskim pH gleby szczególnie uwidacznia się np. w okresie intensywnego - wiosennego wzrostu, tworzenia się łuszczyn i nasion. W skrajnych przypadkach przebiega on w sposób bardzo widoczny - typowy. Ale często zachodzi w sposób utajony zaniżając plon. Przykładowo widzimy dobrze zawiązane i wypełnione łuszczyny, ale okazuje się że są nietrwałe i szybciej się osypują w czasie burz czy zbioru. Brak wapnowania lub wykonane zbyt późno przy niskiej jego reaktywności zmniejsza efektywność nawożenia innymi składnikami pokarmowymi , co dalej wpływa na plon.

Pamiętajmy, że pierwszy schodek do plonu to woda. Ale drugi schodek to odczyn gleby. Zatem mając do dyspozycji dobre wapna granulowane wykorzystujmy je, gdyż dają nam większą wygodę stosowania przy zachowaniu wysokiej skuteczności odkwaszania.

Wniosek: Calciprill 110 i Granukal to aktywna i całoroczna regulacja odczynu gleby.