Skąd się biorą chwasty?

Gleba w naturalny sposób nie toleruje monogatunkowości roślin, a szczególnie monokultur. Dlatego w celu zmniejszenia dominacji jednego gatunku rośliny zasianej przez człowieka tworzy w sobie korzystne warunki do rozwoju innej grupy roślin np. chwastów, które z czasem upodobniają swój rytm wzrostu i rozwoju do rośliny uprawnej.

Jaka jest zależność?

W ten sposób gleba reaguje na: jednostronne pobieranie składników pokarmowych oraz piętrowość rozwoju systemu korzeniowego i części nadziemnej; neutralizuje nadmiar dominujących chemicznie wydzielin korzeniowych; napowietrza swoje głębsze poziomy przez mocno ukorzeniające się chwasty; zabezpiecza się przed tzw. osiadaniem np. umożliwiając dobre warunki do rozwoju chwastom o silnym i głębokim systemie korzeni pionowych i poprzecznych jak np. ostrożeń polny czy skrzyp polny.

Fot. 1. Ostrożeń polny

Fot. 2. Skrzyp polny

W jaki sposób chwasty szkodzą uprawom?

Konkurencyjność chwastów dla roślin uprawnych zależy od bardzo wielu czynników, ale przede wszystkim od ich zagęszczenia (szt/m2) i liczebności gatunkowej. Bardziej niebezpieczne są chwasty kompensujące się. Sprzyja temu siew tej samej rośliny uprawnej po sobie np. pszenica po pszenicy albo uprawa bezorkowa, gdzie wzrasta liczebność i dominacja np. wyczyńca polnego, stokłosy czy bodziszka drobnego. Szkodliwość chwastów zależy także m.in. od tempa wzrostu danego gatunku rośliny uprawnej tzn. od szybkości zakrycia międzyrzędzi. Prowadzi to do zacienienia gleby, a to znacznie ogranicza i spowalnia kiełkowanie nasion chwastów. Również technika siewu ma znaczenie. Rośliny siane w szerokich międzyrzędziach są bardziej podatne na zachwaszczenie np.: kukurydza, burak cukrowy czy ziemniaki. To one w początkowym okresie są wyjątkowo narażone na wysoką presję chwastów, jak widać na poniższym zdjęciu. 

Fot. 3. Wysoka konkurencyjność chwastów w kukurydzy

Regulacja chwastów

Szczególnie w uprawach kukurydzy, buraka cukrowego czy ziemniaków należy jak najszybciej i z wielką starannością podejść do skutecznej regulacji zachwaszczenia, aby nie doprowadzić do wysokiej konkurencyjności. Dlaczego? Ponieważ w późniejszych fazach rozwoju chwastów stosowanie herbicydów jest mniej efektywne i dodatkowo o wiele droższe. Wiąże się to z zastosowaniem wyższych dawek preparatów, a tym samym stają się one bardziej niebezpieczne dla rośliny uprawnej, gdyż wykazują wobec nich niekorzystną fitotoksyczność. Wiadomo, że chwasty liczniej występujące w uprawach rolniczych znacznie ograniczają wielkość plonowania oraz pogarszają jego jakość poprzez większy udział zanieczyszczeń. Przy sprzedaży to odbija się na obniżonej cenie przez znaczne potrącenia. W skrajnej sytuacji taki plon może być wykluczony z dalszej sprzedaży np. poprzez stwierdzenie dużej ilości nasion przytulii czepnej w pszenicy.

Fot. 4. Przytulia czepna

Fot. 5. Przytulia czepna

Jak ograniczyć bezpośrednią szkodliwość chwastów?

W rolnictwie integrowanym ważna jest ocena stopnia zagrożenia, którą należy określić na podstawie lustracji, znajomości pól, wiedzy o patogenie itp. Następnie trzeba precyzyjnie dobrać odpowiednią metodę ochrony. Najczęściej wybieraną jest ochrona chemiczna z zastosowaniem środków ochrony roślin. To szybka i wysoko skuteczna reakcja, która daje producentom rolnym pełną kontrolę nad czystością plantacji i poziomem jej plonowania.
Ale należy pamiętać, że stosowane substancje aktywne, pochodzące szczególnie z herbicydów, są również mniej lub bardziej fitotoksyczne dla roślin uprawnych. Fitotoksyczność możemy określić w czasie lustracji pola - ok. 2-5 dni po zabiegu. Najczęściej objawia się ona tym, że:

• miejsca liścia, na których osiadła kropla roztworu żółkną lub bieleją, po czym rośliny stają się jasnozielone;
• na blaszce liściowej uwidaczniają się mozaiki;
• brzegi liści są bardziej odbarwione (czasami stają się lekko bordowe, spada ich turgor lub odwrotnie - są twarde i kruche).

Wszystko zależy od właściwości substancji czynnej, gatunku rośliny albo jej fazy rozwojowej.

Fot. 6. Odbarwienia poherbicydowe w buraku cukrowym

Fot. 7. Odbarwienia poherbicydowe w kukurydzy

Natomiast w bardzo wielu przypadkach fitotoksyczność przejawia się w sposób mniej inwazyjny - bardziej niewidoczny, utajony. Rośliny początkowo zachowują prawidłowy pokrój zewnętrzny, ale po pewnym czasie zauważamy, że rosną wolniej niż niepokryte roztworem. Czyli te, które np. przylegały do studzienek melioracyjnych lub słupów, na zakolach itp. i zostały po prostu pominięte. Etap wyhamowanej wegetacji może trwać do 5, a nawet do 14 dni, szczególnie przy niekorzystnych warunkach pogodowych.

Jak najskuteczniej zmniejszyć negatywny wpływ herbicydów na rośliny uprawne?

Aby skrócić okres wstrzymanej wegetacji należy po 2-3 dniach od zabiegu zastosować zabieg regenerujący o działaniu antystresowym nawozem Agravita Aktiv 48 Plus w dawce 0,5 kg/ha. To sprawdzony sposób we wszystkich roślinach uprawnych na przeciwdziałanie stresom po zastosowanych herbicydach lub regulatorach wzrostu.

Często myślimy, że użycie nawozu Agravita^® Aktiv 48 Plus osłabi dalsze działanie herbicydów. Chciałbym tu wyraźnie nadmienić, że nie ma powodu do obaw, gdyż stosujemy nawóz Agravita Aktiv 48 Plus od 2 do 3 dni po zabiegu chemicznym. Jest to wystarczający czas, aby substancje aktywne z herbicydów dobrze się wchłonęły i przemieściły w chwastach, a następnie zaczęły swoje działanie. Ponadto dobieramy odpowiednio selektywne preparaty, w których etykietach chwasty występujące na polu są wymienione jako wrażliwe. To po prostu się sprawdza.

Aby w pełni wykorzystać przejazd opryskiwacza możemy, a nawet powinniśmy, do nawozu Agravita Aktiv 48 Plus dodać inne niezbędne składniki pokarmowe, potrzebne w metabolizmie danej rośliny jak np.: bor, cynk, mangan, magnez czy siarkę lub dodatkowo insektycydy czy fungicydy łącznie.

Zatem polecam zastosować mieszaninę regenerująco-stymulującą:

• burak cukrowy (w kolejności dodawania do opryskiwacza): Agravita Korektor 0,15 l/ha+ Agravita Aktiv 48 Plus 0,5 kg/ha + Agravita Siarczan Mg 7 kg/ha + Agravita Mangan 2 l/ha + Agravita Bor 15% 2 l/ha
• kukurydza (w kolejności dodawania do opryskiwacza): Agravita Korektor 0,15 l/ha+ Agravita Aktiv 48 Plus 0,5 kg/ha + Agravita Cynk 2 l/ha + Agravita Siarczan Mg 7 kg/ha + Agravita Bor 15% 1,5 l/ha
• ziemniak (w kolejności dodawania do opryskiwacza): Agravita Korektor 0,15 l/ha+ Agravita Aktiv 48 Plus 0,5 kg/ha + Agravita Mangan 16,3% 2 l/ha + Agravita Siarczan Mg 7 kg/ha + Agravita Bor 15% 1,0 l/ha

POWYŻSZE MIESZANINY MOŻNA ŁĄCZYĆ Z FUNGICYDAMI I INSEKTYCYDAMI.

Rozpatrzmy następujący przykład. W uprawie buraka cukrowego zwykle wykonuje się od czterech do pięciu zabiegów herbicydowych, w których substancje czynne działają nalistnie oraz doglebowo, a na rośliny buraka - fitotoksycznie. Przyjmijmy, że średnio po jednym zabiegu stres trwa około 4-5 dni. W sumie daje to 16-25 dni. Biorąc pod uwagę, że okres wegetacji trwa około 180 dni, to stres trwa średnio 12% tego czasu.

Jeśli skrócimy ten czas do połowy to mamy o tyle więcej wykorzystanych temperatur efektywnych, czyli dłuższą wegetację i efektywniejsze budowanie plonu (znane nam zagadnienie z wegetacji kukurydzy). W buraku liczne doświadczenia wykazują, że skrócenie jego wegetacji w wyniku opóźnionego siewu lub wcześniejszego zbioru o 10-15 dni to spadek plonu korzeni rzędu 12-15%. Poherbicydowe stosowanie produktu Agravita Aktiv 48 Plus to już od dłuższego czasu sprawdzony sposób na szybszą regenerację plantacji roślin uprawnych i powrót do pełnej wegetacji.

 

Dobre praktyki zwracają się z grubą nawiązką!