Mączniak prawdziwy zbóż i traw w natarciu

Mączniak prawdziwy to grzyb Blumeria graminis, który należy do pasożytów bezwzględnych. Oznacza to, że rozwija się wyłącznie na żywych komórkach rośliny. W rolniczym świecie jest jedną z najważniejszych i najpowszechniej występujących chorób w uprawie zbóż. Najsilniej poraża pszenicę i jęczmień, natomiast w mniejszym stopniu: żyto, owies i pszenżyto.

Cykl życia mączniaka prawdziwego:

1. Widoczna gołym okiem grzybnia na liściach wytwarza trzonki konidialne
2. Ciemnobrunatne, czasami nawet czarne owocniki zawierają zarodniki workowe
3. Otocznie wraz z workami zimują
4. Wiosną otocznie pękają i dokonują pierwotnej infekcji

Warunki sprzyjające występowaniu mączniaka prawdziwego

Do warunków sprzyjających występowaniu mączniaka prawdziwego w okresie wegetacyjnym 2019/2020 należy okresowe zwilżenie roślin (nawet krótkie - kilkugodzinne). Panujące w 2019 r. warunki jesienne oraz wczesnowiosenne w bieżącym roku były idealne do wystąpienia choroby, jaką jest mączniak prawdziwy zbóż i traw (mgliste poranki, jesienne opady deszczu sięgające 175 mm, dane z woj. kujawsko-pomorskiego). Dodatkowym aspektem sprzyjającym występowaniu mączniaka prawdziwego jest zbyt wczesny, a nawet w tym roku optymalny termin siewu. Na obszarze całego kraju występuje bardzo duże porażenie. Występowanie mączniaka jest mniejsze w przypadku plantacji zasianych w opóźnionym terminie siewu, a także na odmianach o lepszej odporności na mączniaka prawdziwego. Do takich odmian należy między innymi: Gordian, Franz, a także nowa odmiana testowa Ampol-Merol.
Mączniak prawdziwy zbóż i traw w sprzyjających warunkach bardzo szybko infekuje rośliny. Pierwsze objawy choroby pojawiają się już po 3 do 7 dni. Mączniak prawdziwy opanowuje najpierw liście dolne, następnie stopniowo górne, a w sprzyjających warunkach może opanować całą roślinę, łącznie z kłosami. Porażenie roślin przez mączniaka skutkuje silnym porażeniem zbóż przez septoriozę paskowaną liści pszenicy, rdzę żółtą oraz rdzę brunatną.

Progi szkodliwości mączniaka prawdziwego:

• BBCH 21-29: 50-70% roślin z pierwszymi objawami
• BBCH 30-39: 10 źdźbeł z objawami choroby
• BBCH 50-59: pierwsze objawy porażenia na liściu podflagowym, flagowym i kłosie

Substancje aktywne stosowane do zwalczania mączniaka prawdziwego zbóż i traw

Mączniak prawdziwy powinien być zwalczany na bieżąco, roślinę można chronić również zapobiegawczo. Do substancji aktywnych, o najwyższej skuteczności na mączniaka prawdziwego należą:
Fenpropidyna - która działa zapobiegawczo, leczniczo, a co ważne - na plantacjach już porażonych - wyniszczająco. Jest to jedna z najlepszych substancji o działaniu układowym. Działa już przy niskich temperaturach. Z tego powodu może być stosowana już wczesną wiosną. Dodatkową zaletą fenpropidyny w przypadku mieszanin zbiornikowych z triazolami przyspiesza ich wchłanianie przez liście. Tę znakomitą substancję zawiera preparat Celsivo 750 EC, wyróżniający się szerokim oknem stosowania od fazy BBCH 31 do BBCH 59.

Cyprodynil - który działa leczniczo, zapobiegawczo oraz wyniszczająco
Proquinazid - który działa jedynie zapobiegawczo i leczniczo, z tego względu przy tak dużym porażeniu może być zastosowany jedynie jako dodatek
Spiroksamina - która działa zapobiegawczo, leczniczo i wyniszczająco, charakteryzuje się bardzo dużą skutecznością
Tebukonazol - charakteryzuje się nieco mniejszą skutecznością, jest znakomitym komponentem do połącznia z fenpropidyną, działa zapobiegawczo, leczniczo i wyniszczająco
Tiofanat metylowy - działa leczniczo i zapobiegawczo

Jakie zabiegi ochrony zbóż zalecane są na wiosnę?

Wczesną wiosną rekomenduje się wykonanie zabiegu T0 (w przypadku plantacji silnie porażonych) i zastosowanie preparatu Topsin M 500 SC w dawce 0,8-1,2 l/ha.
Kolejnym zabiegiem wyniszczającym oraz zabezpieczających rośliny na okres wegetacyjny, zwalczającym nie tylko mączniaka prawdziwego zbóż i traw, ale również choroby podsuszkowe jest zabieg T1. Do tego celu należy zastosować nasz sprawdzony preparat Celsivo 750 EC (0,4 l/ha) w mieszaninie zbiornikowej z preparatem Zamir 400 EW (0,8 l/ha) + Unix 75 WG (0,5 kg/ha) + Applico (0,15 l/ha).
Kolejna kombinacja fungicydów do zastosowania zabiegu T1 może być: Celsivo 750 EC (0,4 l/ha) + Zamir 400 EW (0,8 l/ha) + Mondatak 450 EC (0,4 l/ha) + Applico (0,15 l/ha) lub Celsivo 750 EC (0,4 l/ha) + Mondatak 450 EC (0,8 l/ha) + Orius Extra 250 EW (0,4 l/ha) + Applico (0,15 l/ha).