Bielinek kapustnik
Rodzina:
Bielinkowate
Uprawa:
Kapusta głowiasta, Rzepak jary, Rzepak ozimy
Opis:
Larwa: zielono-niebieska, z 3 czarnymi paskami, osiąga do 4,5 cm długości.
Motyl: biały, o rozpiętości skrzydeł 5-6 cm, samice z 2 czarnymi kropkami na przednich skrzydłach.
Hodowcy roślin kapustowatych co roku mają do czynienia z najczęściej występującym szkodnikiem, którym jest bielinek kapustnik (łac. Pieris brassicae), należący do rzędu motyli z rodziny bielinkowatych. Motyle te najczęściej niszczą nie tylko kapustę, ale także brokuły czy kalafiory i choć chemizacja rolnictwa stała się już powszechna, zwalczanie tego szkodnika wymaga użycia specjalistycznych środków zwanych insektycydami. Zapraszamy do zapoznania się z pełną charakterystyką bielinka kapustnika, którego gąsienice odpowiedzialne są za większość szkód w uprawach roślin kapustowatych. Dowiedzą się tutaj Państwo jak dokładnie wygląda szkodnik w każdej fazie życia, jakie są objawy żerowania i czas występowania na uprawach. Przedstawimy również skuteczne metody jego zwalczania środkami chemicznymi.
Bielinek kapustnik – charakterystyka
Dorosły bielinek kapustnik to kremowo-biały motyl ze skrzydłami o rozpiętości około 5-6 cm. Przednia para skrzydeł tego owada charakteryzuje się ciemnymi narożami, natomiast u samic często występują dwie czarne kropki na przednich skrzydłach. Ze składanych przez szkodnika jaj o żółtym kolorze wylęgają się szarożółte gąsienice o charakterystycznej czarnej głowie i ciemnych plamkach. Gąsienice bielinka kapustnika mogą mieć nawet do 40 mm długości, a w sezonie możemy spotkać co najmniej dwa ich pokolenia. Na czas zimy szkodnik chowa się w postaci poczwarki, by przeczekać niskie temperatury i od kwietnia rozpocząć składanie jaj, które rozpocznie kolejny cykl rozwojowy. Przepoczwarzające się gąsienice opuszczają zaatakowaną roślinę w celu znalezienia bezpiecznej kryjówki — najczęściej są to kamienie, słupy lub mury znajdujące się nieopodal pól uprawnych.
Bielinek kapustnik — szkodliwość i objawy żerowania
O ile dorosłe osobniki w postaci motyli nie są szkodliwe dla upraw, to właśnie gąsienice odpowiedzialne są za większość szkód widocznych na polach roślin kapustowatych. Bielinek kapustnik wygryza otwory w ich liściach, często zjadając nawet całą blaszkę liściową, pozostawiając tzw. gołożerców. W kalafiorach i brokułach gąsienice szkodnika potrafią zniszczyć nawet duże części róży. Jedyne co pozostaje z roślin zaatakowanych przez większą ilość szkodników to jej grubsze nerwy. Charakterystycznym objawem żerowania kapustnika są także czarne, grudkowate odchody pozostawiona na resztkach zaatakowanych roślin.
Gąsienice bielinka kapustnika wykazują wysoki próg szkodliwości wynoszący jedną gąsienicę na 40 roślin. Dopiero po jego przekroczeniu możliwe jest zastosowanie chemicznych środków zwalczających owady. Dlatego przed użyciem insektycydów należy wykonać dokładne oceny lustracyjne uprawy i na ich podstawie podjąć decyzję o zastosowaniu specjalistycznych środków, które z roku na rok pozwalają hodowcom i rolnikom chronić swoje uprawy przed gąsienicami z rodziny bielinkowatych.
Gąsienica bielinka kapustnika – czas występowania
Jak wspomnieliśmy wyżej, w sezonie można zaobserwować co najmniej dwa pokolenia szkodnika. Pierwsze z nich wylęga się i wylatuje wczesną wiosną po to, aby złożyć jaja na chwastach znajdujących się w okolicach upraw. Jedna samica bielinka kapustnika może złożyć nawet 500 jaj, które przyklejane są przez nią od spodu liści. To właśnie drugie pokolenie, które wylęgnie się z pierwszych złożonych w sezonie jaj, odpowiada za największe szkody wyrządzane roślinom kapustowatym: kapuście, brokułowi, kalafiorowi, ale także rzepakowi czy rzodkwi. Co ciekawe, od momentu złożenia jaj do wylęgu mija zaledwie 7 dni — gąsienica kapustnika od razu przystępuje do atakowania liści roślin uprawnych — dzieje się to między lipcem a wrześniem. Zdarza się, że gdy sprzyjają temu warunki atmosferyczne, a przede wszystkim temperatura, można zaobserwować także trzecie pokolenie szkodnika, którego czas największej aktywności przypada na październik. Bielinek nie jest pod ochroną, ponieważ jest pospolitym gatunkiem, który charakteryzuje się szczególną aktywnością za dnia.
Bielinek kapustnik – zwalczanie chemiczne
Jak pokazują statystyki, bielinek jest coraz lepiej zwalczanym szkodnikiem. Dzięki temu rolnicy i hodowcy nie notują tylu szkód, co w ubiegłych latach. Należy jednak pamiętać o tym, aby środki owadobójcze stosować wyłącznie po przekroczeniu progu szkodliwości. Insektycydy stworzone w celu zwalczania tego szkodnika mogą mieć różne substancje czynne, jednak tymi najchętniej wykorzystywanymi dzięki wysokiej skuteczności są Lambda-cyhalotryna oraz Deltametryna. Są one stosowane także w przypadku innych szkodników takich jak mszyce, stonka ziemniaczana, pchełka rzepakowa, chowacz podobnik czy skrzypionki, dlatego zawsze należy dokładnie zapoznać się z zaleceniami producenta na opakowaniu. Warto pamiętać, że dawkowanie będzie różniło się nie tylko w zależności od szkodnika, ale także gatunku zaatakowanej nim rośliny uprawnej. Jak zwalczyć bielnika kapustnika? Po pierwsze regularnie wykonywać ocenę lustracyjną roślin, a w przypadku przekroczenia progu szkodliwości zastosować dedykowane preparaty, które usuną szkodniki, pozostawiając zdrową roślinę.
Czas występowania:
I pokolenie - maj/czerwiec, II pokolenie - lipiec/wrzesień, III pokolenie - październik
Szkodliwość:
Przyczynia się do powstania gołożerów - całkowicie zgryza blaszkę liściową, pozostawiając sam nerw.
Próg szkodliwości:
1 gąsienica na 40 roślin
Forma szkodliwa:
Gąsienica