Chowacz czterozębny
Rodzina:
Ryjkowcowate
Uprawa:
Brokuł, Kalafior, Kapusta głowiasta
Opis:
Chrząszcz: 2,5-3 mm, czarny z szarozielonym odcieniem, na górnej stronie między pokrywami przy przedpleczu - jasna plamka, odnóża czerwonożółte; samiec - ryjek owłosiony, samica - owłosiona w części nasadowej.
Jajo: białe, owalne, 0,5 mm.
Larwa: beznoga, biała, głowa ciemnobrązowa, 4-5 mm.
Poczwarka: biała, do 4 mm.
To niepozorny chrząszcz wyróżniający się bardzo interesującym wyglądem. Nazwa chowacza czterozębnego jest związana właśnie z jego nietypowymi cechami wizualnymi. Sprawdź, co konkretnie charakteryzuje tego owada, jak objawia się jego obecność w uprawach i dlaczego należy rozpocząć jego zwalczanie, jeśli przekroczy próg szkodliwości i będzie powodował straty w plonach. Przeczytaj opis i dowiedz się, jak można skutecznie wyeliminować szkodnika ze swojego pola lub szklarni.
Jak wygląda chowacz czterozębny?
Jego wygląd jest na tyle charakterystyczny, że bardzo łatwo go po nim rozpoznać. Już na pierwszy rzut oka uwagę zwracają bardzo rozwinięte szczęki, które swoim kształtem przypominają cztery duże zęby. Nic dziwnego, że każdy opis chowacza czterozębnego uwzględnia właśnie ten element. Ciało dorosłego owada ma ok. 3 mm długości i czarną barwę z delikatnym szarozielonym odcieniem. Samiec ma owłosienie na głowie, natomiast samica na części nasadowej.
Próg szkodliwości tego owada określa się na poziomie 2–4 chrząszcze na liściach sercowych obecne na 25 kolejnych roślinach w przypadku brokułu oraz 20 chrząszczy zebranych w żółtym naczyniu przez kolejne 3 dni dla kapusty. Jeśli te liczby zostaną przekroczone, należy jak najszybciej rozpocząć zwalczanie chrząszczy w celu ograniczenia strat w uprawach.
Objawy obecności chowacza czterozębnego w uprawach
Najłatwiej zauważyć je w uprawach warzyw, ponieważ to właśnie one szczególnie często są atakowane przez chrząszcza. Chowacz czterozębny bardzo lubi na przykład brokuły, kapustę, sałaty, rzodkiewki oraz kalafiora. Zdarza się, że pojawia się również na rzepaku. W tym przypadku jego skuteczne zwalczanie jest szczególnie istotne i najlepiej rozpocząć je jeszcze przed przekroczeniem progu szkodliwości, ze względu na fakt, że żerowanie szkodnika może powodować znaczne pogorszenie plonów.
Jeśli szkodnik pojawi się na roślinach, jego obecność będzie można rozpoznać na podstawie widocznych zmian, zwłaszcza na liściach. Ich opis wskazuje przede wszystkim na niewielkie otwory w okolicach nerwów, ponieważ właśnie w tym miejscu szczególnie często żerują szkodniki. Przy dokładniejszej obserwacji można zauważyć także jasne ścieżki, wyznaczające trasy, po których przemieszczały się owady podczas żerowania. Jeśli inwazja jest szczególnie intensywna, widoczne mogą być również deformacje oraz przebarwienia na liściach. Na tym etapie próg szkodliwości z pewnością jest już przekroczony i obowiązkowo należy zastosować zwalczanie przy pomocy oprysków chemicznych, aby ograniczyć straty.
Na niektórych gatunkach, takich jak brokuł czy kalafior, chrząszcze i larwy chowacza czterozębnego pojawiają się jedynie we wczesnej fazie wzrostu, na innych, na przykład kapuście, można zauważyć je przez cały okres wegetacji. W związku z tym, że prowadzą nocny tryb życia, najłatwiej zaobserwować je wczesnym rankiem. Larwy żerują głównie w korzeniach i w łodygach, tworząc charakterystyczne chodniki. W efekcie rośliny żółkną, a ich wzrost zostaje zahamowany.
Okres występowania chowacza czterozębnego i optymalna pora na zwalczanie go
Szkodniki pojawiają się na polach wczesną wiosną, na przełomie marca i kwietnia, i właśnie wtedy należy szczególnie uważnie przyglądać się roślinom, aby wychwycić już pierwsze objawy obecności owadów przedstawione w powyższym opisie. Niestety, naloty zwykle trwają przez dłuższy czas, co utrudnia określenie optymalnej pory przeprowadzania zabiegów, mających na celu zwalczanie chowacza czterozębnego. Najlepiej zatem kierować się przy tym progiem szkodliwości i rozpocząć opryski albo stosowanie naturalnych metod eliminacji szkodników, kiedy tylko zostanie on przekroczony.
Jak skutecznie zwalczać chowacza czterozębnego?
Da się znacznie ograniczyć szkody i zahamować dalsze namnażanie się szkodników. Jeśli opis zmian na roślinach wskazuje, że to chowacz czterozębny je zaatakował, powinieneś jak najszybciej rozplanować działania, które pozwolą Ci wyeliminować go z upraw. Do Twojej dyspozycji są metody chemiczne oraz naturalne, których szczegółowy opis znajdziesz poniżej.
Opryski chemiczne to zdecydowanie najszybsza i najskuteczniejsza metoda zwalczania chowacza czterozębnego, zwłaszcza jeśli próg szkodliwości zostanie znacznie przekroczony. Zanim zdecydujesz się na konkretny preparat, przeczytaj opis zasad jego stosowania, przygotowany przez producenta. Ważne, by stosować się do tych zaleceń w trosce o bezpieczeństwo ludzi, zwierząt i środowiska naturalnego.
Można zastosować też inne sposoby. Jeśli chowacz czterozębny występuje w niewielkiej ilości, a próg szkodliwości nie został przekroczony, można zdecydować się na metody naturalne mające na celu zwalczanie szkodnika. Dobrym rozwiązaniem jest chociażby użycie pułapki feromonowej czy mechaniczne usuwanie porażonych roślin.
W każdym przypadku należy pamiętać, że skuteczne zwalczanie chrząszczy jest konieczne, ponieważ chowacz czterozębny może powodować bardzo dotkliwe szkody w uprawach. Opis przedstawiony w niniejszym artykule, a także wskazany próg szkodliwości, powinny ułatwić Ci rozpoznanie tego groźnego szkodnika i wdrożenie odpowiednich działań.
Czas występowania:
Brokuł, kalafior - wczesne fazy wzrostu; Kapusta - w całym okresie wegetacji.
Szkodliwość:
Brokuł, kalafior: larwy żerują wewnątrz korzeni i łodyg, tworząc chodniki - rośliny żółkną i są zachamowane we wzroście.
Kapusta: wygryza nieregularne dziury w blaszce liściowej, samice składają jaja do nerwu głównego liścia lub na dolnej stronie ogonka liściowego. Larwy żerują w głównym nerwie liścia, a później przechodzą do rdzenia łodygi, gdzie żerują gromadnie.
Próg szkodliwości:
Brokuł: 2-4 chrząszcze na liściach sercowych na 25 kolejnych roślinach.
Kapusta: 20 chrząszczy w żółtym naczyniu przez kolejne 3 dni.
Forma szkodliwa:
Larwa