Mączniak rzekomy

Nazwa inaczej:

Żółknięcie siewek, mączniak, żółknięcie liści siewek

Uprawa:

Groch siewny, Groch zielony, Kalafior, Rzepak jary, Rzepak ozimy

Czas występowania:

Duża wilgotność i temperatury nocne 8-16°C, dzienne - poniżej 24°C

Szkodliwość:

Groch: nalot na dolnej stronie liścia, zamieranie liści, skrócenie i zgrubienie pędów, zamieranie roślin przed kwitnieniem, mała wartość nasion
Kalafior: niebezpieczna w okresie tworzenia róż oraz w czasie produkcji rozsady, siewki ulegają zniszczeniu, liście opadają
Rzepak: zmniejsza powierzchnię asymilacyjną liści

Miejsce infekcji:

Liście, liścienie

Objawy choroby:

Groch: na powierzchni liści występują żółtawe plamy, które następnie brunatnieją i przybierają kanciasty kształt; na spodzie liścia nalot fiolety lub szary
Kalafior: na starszych liściach oliwkowożółte plamy, nalot zarodników konidialnych grzyba na spodniej części
Rzepak: na liścieniach i liściach chlorotyczne, żółte plamy o nieregularnym, brązowym brzegu, na spodzie liści występuje szarobiały nalot

Laik mógłby rzec, że mączniak rzekomy oraz prawdziwy są tą samą grupą chorób i rzeczywiście na pierwszy rzut oka mogłoby tak się wydawać. W obu przypadkach mamy bowiem do czynienia z białym nalotem, który pojawia się na częściach zielonych roślin. Niemniej, wymienione grupy chorób dzieli kilka subtelnych różnic. To, co wspólne zarówno dla pierwszego, jak i drugiego wymienionego patogenu to to, że są one bardzo groźne dla roślin i w przypadku braku jakiejkolwiek reakcji mogą doprowadzić do ich obumarcia.

Czym jest mączniak rzekomy?

To grupa chorób wywoływanych przez organizmy grzybopodobne, które dotykają szerokie spectrum roślin. Opisywane patogeny atakują nie tylko rośliny znajdujące się w szklarniach, sadach, przydomowych ogródkach czy też polowych uprawach, ale również infekują pospolite chwasty. Tak jak mączniak prawdziwy, wariant rzekomy atakuje m.in. łodygi czy też kwiaty.

Objawy mączniaka rzekomego

Podobnie jak w przypadku mączniaka prawdziwego, mączniak rzekomy w głównej mierze atakuje liście. Infekcja jednak pojawia się w przypadku tej choroby najczęściej na spodniej ich części. Na górnej warstwie można zauważyć powstałe żółte przebarwienia. Jest to jednak objaw, który sugerować może nie tylko występowanie mącznika rzekomego, lecz również błędy w uprawie czy też poparzenia słoneczne. W warunkach dużej wilgotności powietrza na dolnej blaszce pojawia się jednak charakterystyczny szarawy lub fioletowawy nalot, co jest oznaką, że ma się do czynienia z opisywaną chorobą. Warto dodać, że wśród objawów infekcji patogenowej u roślin znajdują się również:

obumieranie silnie porażonych liści,
przenoszenie infekcji na inne części zielone,
zahamowanie rozwoju i wzrostu,
karłowacenie.

Jednak najważniejszą różnicą pomiędzy mączniakiem rzekomym a prawdziwym jest dobór innych preparatów potrzebnych do zwalczania patogenów wynikający z odmienności organizmów ich wywołujących. Mączniak rzekomy wywoływany jest bowiem przez lęgniowce, czyli organizmy grzybopodobne, a wariant prawdziwy tej choroby przez grzyby.

Mączniak rzekomy rzepaku

Choroba ta może zaatakować jeden z najpopularniejszych rodzajów zbóż, czyli rzepak. Infekcja objawia się poprzez pojawienie się żółtawych plam z ciemną obwódką na liściach. Na spodzie dolnym blaszki można zaobserwować szarawy lub fioletowawy nalot. W pierwszej kolejności atakowane są przez chorobę liście właściwe, które ze względu na duże porażenie mogą obumrzeć już jesienią. Większość liści z powodu infekcji wysycha jednak wiosną. Ponadto mączniak rzekomy zmniejsza powierzchnię asymilacyjną liści oraz atakuje także łuszczyny, które wraz z postępowaniem działania patogenu stają się płowo-brunatne, co sprawia, że w ostatecznym rozrachunku usychają.

Mączniak rzekomy winorośli

Patogenem odpowiedzialnym za powstawanie infekcji u winorośli jest Plasmopara viticola. Choroba powoduje porażenie wszystkich naziemnych części rośliny, czyli liści, młodych gron oraz pędów. Pojawienie się biało-szarego nalotu na dolnej blaszce liści jest wywołane dużą wilgotnością powietrza. Przy nasileniu się działania choroby liście opadają. Infekcja przenosi się jednak na inne części zielone rośliny, co doprowadza m.in. do obumierania szypułek, z których powstają owoce. Mączniak rzekomy jest najgroźniejszą chorobą winorośli. Może bowiem powodować, że zarówno młode, jak i dojrzałe owoce zostaną zarażone chorobą, co doprowadzi do ich obumarcia. Przełoży się to bezpośrednio na aspekty finansowe prowadzonej hodowli.

Mączniak rzekomy – zwalczanie i zapobieganie

Oprócz winorośli oraz rzepaku choroba ta atakuje także inne rośliny, m.in. ogórki, groch czy kalafiory. Jej rozwojowi sprzyjają na ogół duża wilgotność powietrza oraz podłoża oraz umiarkowane temperatury bez dużych wahań. Warto wiedzieć, że patogen zimuje w głównej mierze na opadłych liściach, dlatego warto zawczasu zapobiegać powstawaniu mączniaka rzekomego. W tym celu należy zachowywać czystość w uprawie i pozbywać się pozostałości po roślinach. Ponadto powinno się przyjmować racjonalną postawę w kontekście nawożenia (bez nadmiernych dawek azotu) czy też w przypadku wystąpienia patogenu w poprzednich uprawach, należy zastosować profilaktycznie środki ochrony roślin do obecnej uprawy.

Mączniak rzekomy – zwalczanie ekologiczne

W przypadku uprawy ekologicznej należy dostosowywać środki w taki sposób, by z jednej strony zapewnić skuteczność wykonywanego zabiegu, a z drugiej nie angażować środków chemicznych. Jedną z wielu ekologicznych metod stosowanych w hodowli roślin jest podlewanie gnojówką ze skrzypu lub wywarem z liści cebuli.

Mączniak rzekomy - środki ochrony

W celach prewencyjnych oraz profilaktycznych bardzo często wykorzystuje się preparaty oparte na siarce oraz związkach miedzi. Niezastąpione w tym kontekście są Miedzian 50 WP oraz Miedzian Extra 350 SC. Mają one za zadanie zapobiec występowaniu patogenu chorobotwórczego.

Warto pamiętać, że w przypadku wystąpienia mączniaka rzekomego w uprawach należy dostosować środki ochrony do danego gatunku rośliny, a nie do patogenu. Bardzo często do zwalczania tej choroby w warzywach korzysta się z preparatów Amistar 250 SC czy też Revus 250 SC. Dzieje się tak ze względu na skuteczność wymienionych środków ochrony roślin oraz działania wyniszczającego mączniaka rzekomego. W gronie najchętniej wykorzystywanych fungicydów do zbóż w postaci oprysku znajdują się m.in. Tilmor 240 EC czy też Dobromir Top 230 SC.