Brunatna plamistość liści (DTR)
Nazwa inaczej:
Ramularia buraka, deteerka, DTR-ka
Uprawa:
Burak cukrowy, Burak ćwikłowy, Pszenica jara, Pszenica ozima, Pszenżyto jare, Pszenżyto ozime, Ziemniak
Czas występowania:
Burak: latem, przy niższych temp.; pszenica, pszenżyto: podczas wysokiej wilgotności powietrza i temperaturze 10-18 st. C; ziemniak: kwitnienie
Szkodliwość:
Pszenica, pszenżyto: zmniejsza powierzchnię asymilacyjną liścia, BBCH 21-29, 10-15% porażonych roślin z pierwszymi objawami, BBCH 30-39 i BBCH 50-59, 5% liści z pierwszymi objawami porażenia
Miejsce infekcji:
Liście
Objawy choroby:
Pszenica, pszenżyto: liście na początku z małymi, ciemnobrązowymi plamkami, które się powiększają i nabierają podłużnego kształtu o nieregularnych, jasnych obwódkach z ciemnym wypełnieniem
Ziemniak: liście stają się brązowe, okrągłe plamy o wyraźnym strefowaniu, obsypane zarodnikami konidialnymi; blaszka liściowa żółknie i usycha
Alternarioza jest chorobą grzybową roślin uprawnych, której charakterystyczne objawy pozwalają w porę wykryć jej obecność w uprawach. Brunatna plamistość liści, bo tak też jest określana, jest powszechnym problemem w hodowlach pomidorów, buraków, ziemniaków, a także pszenicy i innych zbóż. Istnieją chemiczne oraz biologiczne metody jej zwalczania, z użyciem środków ochrony roślin, jakie oferujemy w Ampol Merol.
Kiedy na liściach i owocach uprawianych warzyw lub zbóż pojawiają się charakterystyczne, brunatne plamy, należy przystąpić czym prędzej do zwalczania drobnoustrojów, które wywołują alternariozę. Są to grzyby z rodziny Alternaria bardzo dobrze czujące się w środowisku o wysokiej wilgotności powietrza i temperaturze w okolicach 20-25 stopni Celsjusza. Takie warunki panują przeważnie w trakcie intensywnego wzrostu roślin uprawnych, na których uwielbiają pasożytować te pospolite organizmy.
Czym objawia się brunatna plamistość liści?
Rozpoznanie choroby polega na obserwacji wyglądu zewnętrznego uprawianej roślinności. Brunatna plamistość liści pszenicy czy innych zbóż to nie wszystko – podobne przebarwienia pojawiają się również na samych łodygach, w postaci podłużnych pręg o ciemnym zabarwieniu. Plamy są drobne, lecz widoczne gołym okiem, osiągają bowiem od kilku milimetrów do nawet kilku centymetrów średnicy. Przeważnie obserwowane są w starszych, dolnych partiach rośliny, ponieważ alternarioza postępuje od korzeni w górę.
W przypadku pomidora brunatna plamistość liści objawia się również w jego owocach, na których często obserwowane są ciemnobrązowe plamy z charakterystycznymi pierścieniami. Jest to niebezpieczny znak, ponieważ może prowadzić do wystąpienia procesu gnilnego tej partii uprawianej rośliny, a w rezultacie do znacznego obniżenia jakości oraz ilości uzyskanych w niedalekiej przyszłości plonów. Do pozostałych symptomów wskazujących na wystąpienie alternariozy, należy:
- intensywne opadanie liści z łodygi,
- upośledzenie fotosyntezy,
- zahamowanie wzrostu,
- postępująca infekcja w obrębie korzeni.
Brunatna plamistość liści – buraka, ziemniaka, zbóż, pomidora
Ta choroba grzybowa pojawia się zarówno w amatorskich uprawach, np. ogródkach warzywnych, jak i na wielkopowierzchniowych polach. Brunatna plamistość liści buraka i ziemniaka objawia się bardzo podobnie, jak w przypadku zbóż i pomidorów. Hodowcy mogą też stosować środki zaradcze, dzięki którym grzyby nie będą miały odpowiednich warunków do prawidłowego rozwoju. Oprócz wysokiej temperatury i wilgotności sprzyja mu gęste zasadzenie roślin, powodujące słabą cyrkulację powietrza w ich obrębie.
W wyniku osłabienia spowodowanego suszą, a także niedoborów składników odżywczych i uszkodzeń mechanicznych rośliny są podatne na stres, co sprzyja zachorowaniu na alternariozę. Aby ograniczyć ryzyko wystąpienia brunatnej plamistości liści w uprawie, należy więc zadbać o jej odpowiednie zasadzenie oraz nawożenie. Kiedy jednak objawy się pojawią, można zneutralizować problem, wdrażając sprawdzone, skuteczne metody zwalczania, z wykorzystaniem wyselekcjonowanych fungicydów.
Brunatna plamistość liści – zwalczanie
Środki ochrony roślin przed chorobami grzybowymi, np. alternariozą, bazują na substancjach aktywnych, takich jak m.in. chlorotalonil, mankozeb czy azoksystrobina. Kiedy w uprawie regularnie pojawia się brunatna plamistość liści, zwalczanie powinno być dobrze przemyślane i obejmować rotacyjne wykorzystywanie preparatów o innym składzie chemicznym. Taka metoda ogranicza ryzyko wystąpienia odporności grzybów na konkretne substancje aktywne.
Ważne jest, aby rozpocząć eliminację choroby w jej możliwie najwcześniejszym stadium, lub jeszcze przed wystąpieniem objawów, profilaktycznie. Kiedy brunatna plamistość liści np. buraka jest zaawansowana, zwalczanie może bowiem nie przynieść pożądanych rezultatów. W zależności od substancji czynnych znajdujących się w preparacie jego dawkowanie i sposób aplikacji może się nieznacznie różnić. Z tego powodu nawet bardziej doświadczeni w walce z alternariozą hodowcy powinni przed rozpoczęciem oprysku dokładnie przeczytać instrukcję producenta.
Ekologiczne zwalczanie brunatnej plamistości liści
Wdrażanie odpowiednich działań to skuteczny, naturalny sposób walki z chorobami grzybowymi. Aby brunatna plamistość nie zaatakowała liści, np. pomidora warto postawić na zwalczanie ekologiczne, sięgając po stymulatory wzrostu bazujące na takich składnikach, jak trichoderma i bacillus subtilis. Są to organizmy bardzo pożyteczne w uprawach, które konkurują o substancje odżywcze z groźnymi pasożytami, zwłaszcza grzybami, tym samym pozbawiając ich dobrych warunków do rozwoju.
Przy zwalczaniu, a raczej przeciwdziałaniu brunatnej plamistości liści, istotne jest odpowiednie zasadzenie. Odstępy pomiędzy sadzonkami powinny być na tyle duże, aby rozwijająca się z nich roślina miała zapewnioną właściwą cyrkulację powietrza. Dzięki temu można też obniżyć wilgotność i temperaturę, a tym samym pozbawić grzyby ich naturalnych, korzystnych warunków do dalszego rozwoju. Takie działanie w połączeniu ze stosowaniem stymulatorów wzrostu uchroni uprawę buraka, pomidora czy zbóż przed alternariozą.