Alternarioza
Uprawa:
Burak cukrowy, Cebula, Marchew, Pietruszka, Pomidor gruntowy, Rzepak jary, Rzepak ozimy, Ziemniak
Czas występowania:
Burak: wilgotność 80%, 25-30°C; marchew, pietruszka: 20-30°C i umiarkowana wilg. powietrza; cebula: gdy liście długo są wilgotne; ziemniak, pomidor: okres kwitnienia
Szkodliwość:
Marchew: zasychanie naci marchwi, obniżenie plonu, utrudnienie mechanicznego zbioru korzeni
Ziemniak, pomidor: ograniczenie powierzchni asymilacyjnej liści
Pietruszka: zasychanie naci pietruszki, obniżenie plonu, utrudnienie mechanicznego zbioru korzeni
Cebula: ograniczenie powierzchni asymilacyjnej
Rzepak: straty w plonie i jakości, słabiej wypełnione łuszczyny; próg szkodliwości: BBCH 65-71, 10-15% porażonych roślin
Miejsce infekcji:
Burak, marchew, ziemniak, pomidor, pietruszka: liście; cebula: liście, łodygi, cebula
Objawy choroby:
Burak:
liście - ciemne plamy o nieregularnym kształcie, koncentrycznym strefowaniu i zarodnikowym nalocie
Marchew, pietruszka:
liście - małe i cienkie (brązowo-czarne plamki na ogonkach, które potem się zlewają)
Ziemniak, pomidor:
liście - brązowe, okrągłe plamy o wyraźnym strefowaniu, obsypane zarodnikami konidialnymi; blaszka liściowa żółknie i usycha
Cebula:
liście - nasiąknięte wodą zmiany, zazwyczaj z białym środkiem, brzegi koloru brunatnego lub purpurowego, szczypior żółknie nad i pod zmianami, z czasem tworzą się ciemnobrązowe i czarne koncentryczne kręgi (miejsca sporulacji grzyba), chorobowe zmiany mogą otaczać liście, powodując ich załamywanie się i obumieranie
łodyga nasienna - podobne objawy, łodygi mogą załamywać się, powodując zasychanie nasion
cebula - odbywa się zwykle poprzez szyjkę - jaskrawo żółte zabarwienie, zmieniające się w kolor czerwonego wina
Rzepak:
łuszczyny z czarnymi i drobnymi plamkami w żółtej obwódce, które się powiększają i łatwo otwierają - wtedy nasiona, które jeszcze nią są dobrze wykształcone, pokrywają się nalotem grzybni
OPIS
Choroba roślin bywa nazywana również suchą zarazą. Aktualnie choroba ta dotyka praktycznie całą Europę, szczególnie w Niemczech i w Holandii, a w związku z ocieplaniem się klimatu zagrożenie zarażeniem rośnie. Straty wyrządzone alternariozą wynoszą w Europie nawet 10-30%, a z kolei na innych kontynentach odnotowuje się straty dochodzące nawet do 70% plonu. Zastanawiasz się, co to właściwie za choroba, jakich warzyw dotyka i czy można walczyć z nią za pomocą oprysków? Jeżeli tak, to czytaj dalej.
Alternaria - co to?
Jest to rodzaj grzybów, które powodują infekcję. Alternarioza to z kolei zespół chorób liści, pędów, bulw oraz rzadziej owoców. W zależności od konkretnego rodzaju grzybów infekcja może objawiać się suchą plamistością liści (grzyb Alternaria alterneta) lub brunatną plamistością liści (Alternaria solani). Infekcja najczęściej dotyka plantacje cebuli i marchwi, chociaż grzyby atakują również inne warzywa, takie jak pomidor, ziemniak czy pietruszka.
Alternaria pomidora, ziemniaka, naci pietruszki i marchwi - objawy
Cechy charakterystyczne choroby obejmują przede wszystkim ułożone współśrodkowo i lekko zapadające się, małe plamki o zielonej/ciemnobrązowej barwie, które znajdziemy na skórce liścia, pędzie lub owocu. Po jakimś czasie plamy te przekształcają się w ciemnobrązowe zmiany z żółtą otoczką.
Wewnątrz plam widoczne są inne, jasne plamy, a brzeg nekrozy jest pofałdowany i odgraniczony od zdrowych tkanek pędów, liści czy owocu. Co ciekawe, nawet w bardzo skrajnych przypadkach liście pozostają na pędach roślin do końca wegetacji. Sama nekroza jest dość dobrze nawodniona i bardzo rzadko pęka. Natomiast na owocach pojawiają się skórzaste, suche plamki, które pokrywają się z czasem czarnym nalotem. Nalot ten to nic innego, jak maczugowate zarodniki.
Alternarioza – wykrywanie i metody zarażenia chorobą
Rozwojowi grzybów sprzyjają ciepłe i umiarkowanie wilgotne warunki pogodowe, gdy okresy suszy przeplatają się z częstymi, ale niezbyt dużymi opadami deszczu. Wilgotność na poziomie 90%, opady deszczu i szeroki zakres temperatur wynoszący od 6 do 32 stopni Celsjusza tworzą optymalne warunki do rozwoju choroby. Obfite i długo utrzymujące się rosy, a także uprawa ziemniaków na glebach lekkich, okresowo zbyt suchych oraz ubogich w składniki odżywcze to kolejne czynniki sprzyjające infekcji.
Jak dochodzi do infekcji? Rośliny zarażają się chorobą bezpośrednio lub przez rany i aparaty szparkowe nawet w ciągu kilku godzin. Pierwsze zmiany zostają najczęściej zaobserwowane po 2-3 dniach od zarażenia. Z kolei zarodnikowanie następuje nawet w ciągu 5 dni od porażenia. Źródłem choroby są zainfekowane przez grzyby resztki roślin i bulwy. Zarodniki przenoszone są przez wiatr oraz z kroplami deszczu. Infekcja najczęściej pojawia się w głównych rejonach uprawy:
- pomidora
- ziemniaka
- cebuli
- naci pietruszki
- marchwi
Czytaj dalej i odkryj sposoby zwalczania infekcji.
Alternarioza - zwalczanie
W celu uniknięcia choroby należy pamiętać o odpowiednich zabiegach profilaktycznych. Działania mające na celu ograniczenie alternariozy obejmują:
- sadzenie zdrowych sadzeniaków,
- nawożenie dopasowane do potrzeb rośliny oraz regulacja zachwaszczenia,
- odpowiednie zmianowanie,
- uprawa odmian roślin o podwyższonej odporności na ten patogen,
- zbiór dojrzałych bulw w odpowiednich warunkach.
Dodatkowo, warto również niszczyć resztki pożniwne oraz przechowywać zbiory w profesjonalnych przechowalniach, w których panują optymalne warunki do przechowywania zbiorów. Należy także możliwie zapobiegać uszkodzeniom podczas zbiorów, w szczególności w przypadku marchwi i ziemniaków. Ponadto, w celu dalszego zwalczania choroby, zaleca się eliminację porażonych pomidorów, ziemniaków, cebuli, pietruszki czy marchwi i innych roślin.
Warto zastosować także właściwe zabiegi chemiczne preparatami zawierającymi w swoim składzie substancje grzybobójcze, które dedykowane są zwalczaniu tego rodzaju infekcji. Zabiegi zwalczające chorobę należy wykonywać zgodnie z etykietą zamieszczoną na danym produkcie. Sprawdzonym sposobem w zwalczania choroby są opryski. Najczęściej opryskwykonuje się zapobiegawczo lub w celu zwalczania choroby w momencie pojawienia się pierwszych objawów infekcji roślin.
Alternarioza ziemniaka - oprysk
Chociaż dostępny jest szeroki wybór produktów przeznaczonych do zwalczania alternariozy, to właśnie opryski uznawane są za jedną z najskuteczniejszych metod zwalczania choroby roślin. Do oprysku stosuje się specjalne środki fungicydowe, które służą do zwalczania tego rodzaju infekcji.