Co sadzić po burakach

Uprawa buraków – zarówno cukrowych, jak i ćwikłowych – znacząco wpływa na strukturę i zasobność gleby. Te rośliny okopowe, o głębokim systemie korzeniowym i wysokich wymaganiach pokarmowych, silnie eksploatują zasoby azotu, fosforu i potasu. Po ich zbiorze gleba często wymaga regeneracji, a wybór odpowiednich roślin następczych ma kluczowe znaczenie dla dalszej żyzności gleby, jakości plonów i ograniczenia występowania chorób grzybowych oraz szkodników, takich jak nicienie.

Znaczenie płodozmianu i rotacji upraw

Buraki należą do roślin o dużych wymaganiach pokarmowych i długim okresie wegetacji. Uprawa buraków cukrowych i ćwikłowych pozostawia po sobie znaczne ubytki składników odżywczych w glebie, zwłaszcza azotu i potasu, oraz charakterystyczne resztki, takie jak liście buraka, które warto zagospodarować w formie kompostu lub nawożenia organicznego. Aby zachować strukturę gleby i uniknąć tzw. zmęczenia gleby, nie powinno się sadzić buraków w tym samym miejscu częściej niż co 4 lata. Rotacja upraw i dobór odpowiednich przedplonów oraz roślin następczych wpływa bezpośrednio na zdrowotność roślin, ogranicza rozwój nicieni i poprawia jakość plonów.

Co siać po burakach? Najlepsze gatunki roślin następczych

1. Pszenica ozima – klasyka po burakach

Zboża ozime, szczególnie pszenica, to doskonały wybór do uprawy po burakach. Ich płytki system korzeniowy idealnie uzupełnia profil glebowy po głęboko korzeniących się burakach. Pszenica korzysta z pozostawionych w glebie resztek pokarmowych i dobrze plonuje na stanowiskach po roślinach okopowych.

W ofercie Ampol-Merol znajdują się dwie wyjątkowo plenne odmiany pszenicy ozimej, szczególnie polecane jako następstwo po burakach:

• Maxus – odmiana jakościowa typu A, z bardzo wysoką zimotrwałością i stabilnym plonowaniem na poziomie 103% wzorca. Wczesne kłoszenie i bardzo duży MTZ gwarantują szybką wegetację i równomierny rozwój łanu. Pszenica Maxus to idealny wybór na gleby zasobne, pochodzące z intensywnej uprawy buraka cukrowego.
  
  
• RGT Diplom – pszenica ozima o średnim okresie dojrzewania i wyjątkowo dobrych parametrach ziarna. Bardzo dobra odporność na wyleganie i choroby czyni ją pewnym wyborem na glebach po burakach, także tych z tendencją do zaskorupiania się.
  
  

2. Jęczmień jary – efektywny wybór dla gospodarstw z hodowlą

Kolejnym świetnym rozwiązaniem jest jęczmień, zwłaszcza odmiany pastewne. Na glebach średnio zasobnych lub gliniastych, które wcześniej były obsiane burakami, świetnie sprawdzi się Mariola – wysoko plonujący jęczmień jary z bardzo dobrą odpornością na choroby, o silnym krzewieniu i wysokim MTZ. Idealnie nadaje się jako pasza dla zwierząt, a jego wczesny okres kłoszenia umożliwia wykorzystanie pól nawet w krótkim cyklu rotacyjnym.

Warzywa, które warto sadzić po burakach

Najlepiej sprawdzają się warzywa strączkowe (np. groch, fasola szparagowa, fasola tyczkowa) i liściowe (szpinak, sałata, kapusta pekińska, kalarepa), które mają inne wymagania pokarmowe i systemy korzeniowe. Szczególnie cenne są warzywa strączkowe, które wzbogacają glebę w azot dzięki symbiozie z bakteriami brodawkowymi.

Można również rozważyć:

• dyniowate: ogórki, cukinia (przy odpowiednim nawożeniu),
  
  
• selery, pietruszkę, marchew – przywracające strukturę gleby,
  
  
• kalafior, brokuł, inne warzywa kapustne – pod warunkiem, że nie były sadzone przed burakami (ze względu na choroby przenoszone w glebie).
  
  

Czego nie sadzić po burakach?

Ze względu na podobne wymagania pokarmowe, system korzeniowy i podatność na te same choroby oraz szkodniki, lepiej nie sadzić po burakach takich roślin jak:

• inne buraki ćwikłowe lub cukrowe,
  
  
• szpinak, boćwina, komosa ryżowa – należące do tej samej rodziny botanicznej (komosowate),
  
  
• rośliny kapustne, jeśli występowały nicienie w uprawie buraków.
  
  

Unikając roślin o podobnych wymaganiach i stosując zróżnicowany płodozmian, ograniczamy ryzyko chorób grzybowych, wyczerpania gleby i spadku plonów.

Sadzenie buraków – z kim warto je sąsiadować?

Planując kolejne sezony, warto również wiedzieć, co sadzić obok buraków. Buraki dobrze znoszą sąsiedztwo:

• cebuli, czosnku – działają odstraszająco na szkodniki,
  
  
• sałaty, marchewki, kalarepy – wzajemnie się wspierają,
  
  
• nagietków, mięty – odstraszają nicienie i mszyce.
  
  

Unikać należy bliskiego sąsiedztwa:

• fasoli, grochu – mogą hamować wzrost buraków,
  
  
• innych buraków – zwiększają ryzyko chorób glebowych.
  
  

Wskazówki dotyczące przygotowania gleby

Aby zapewnić udaną uprawę po burakach, należy:

• wykonać analizę pH gleby – optymalne to 6,0–7,0,
  
  
• wzbogacić glebę w nawożenie organiczne (kompost, obornik),
  
  
• w razie potrzeby wapnować glebę, jeśli jest zbyt kwaśna,
  
  
• poprawić strukturę gleby – szczególnie przy skłonności do zaskorupiania,
  
  
• zadbać o wilgotność gleby i właściwe prace agrotechniczne (orka, głęboszowanie).
  
  

Dla lepszej orientacji warto prowadzić tabelę płodozmianu, uwzględniającą poprzednie i planowane uprawy oraz stosowane nawozy. To pozwala uniknąć błędów i zachować wysoką jakość gleby.

Odpowiedni dobór roślin po burakach to inwestycja w zdrowie gleby i sukces przyszłych upraw. Warto sięgnąć po sprawdzone odmiany zbóż, jak Maxus, RGT Diplom oraz jęczmień jary Mariola, które gwarantują wysoki plon i odporność na choroby. Zachowując zasady płodozmianu i rozsądnego sąsiedztwa, można skutecznie uprawiać warzywa i zboża bez ryzyka dla struktury i zasobności gleby.