Śmietka kiełkówka

Muchówka: do 6 mm, szara, odnóża i czułki czarne, ciało pokryte czarnymi szczecinkami.
Jajo: białe, do 1,2 mm.
Larwa: biaława, do 8 mm.

Rolnicy każdego roku, szczególnie w okresie sadzenia i wzrostu roślin uprawowych, muszą zmagać się z przeróżnymi zagrożeniami, w tym szkodnikami. Jednym z nich jest śmietka kiełkówka, która atakuje kiełkujące nasiona fasoli szparagowej, kukurydzy, cebuli, ogórka gruntowego i grochu zielonego. Postaramy się przedstawić krótką charakterystykę tego szkodnika wraz z propozycjami skutecznych metod zwalczania, w tym m.in. poprzez oprysk z zastosowaniem wybranych preparatów chemicznych. 

Charakterystyka śmietki kiełkówki 

Delia florilega jest niewielką muchówką z rodziny śmietkowatych, której rozmiar sięga zaledwie 4–6 mm. Dorosłe osobniki śmietki kiełkówki są zwykle koloru szarego z czarnymi czułkami i odnóżami. Ciało insektów pokryte jest drobną szczeciną. Warto tutaj wspomnieć, iż dojrzałe owady nie stanowią zagrożenia dla uprawy fasoli, kukurydzy czy ogórka. Za wszelkie straty i choroby roślin odpowiadają bowiem wylęgające się z jaj larwy, które są koloru bladożółtego i osiągają długość od 6 do 8 mm. To one wymagają zwalczania, najlepiej poprzez oprysk.

Owad w ciągu jednego roku występuje w 3-4 pokoleniach. Insekty zimują w korzeniach roślin na głębokości około 5 cm. Pierwsze pokolenie śmietki kiełkówki pojawia się na wiosnę (kwiecień, maj), drugie w lipcu, a trzecie w okresie sierpnia i października. Czwarta generacja może wystąpić jesienią, pod warunkiem że panują wysokie temperatury. Owady uszkadzają kiełkujące nasiona i siewy (stąd ich nazwa) kukurydzy, fasoli szparagowej, ogórka gruntowego i wielu innych warzyw. Poniżej przedstawiliśmy kilka insektycydów, które sprawdzą się do oprysku zagrożonych upraw.

Szkodliwość i objawy żerowania śmietki kiełkówki

Muchówka stanowi poważne zagrożenie dla zbóż ozimych, a także wielu innych upraw polowych, w tym kukurydzy, fasoli, grochu czy ogórka. Przed doborem właściwego preparatu chemicznego i zastosowaniem oprysku należy sprawdzić, czy na pewno żerujące na warzywach insekty to śmietki kiełkówki. Tylko wtedy będzie można dopasować skuteczne metody zwalczania szkodników. Najczęściej opisywane owady zasiedlają uprawy znajdujące się na glebie bogatej w materię organiczną oraz nawożonej obornikiem. 

Wylęgające się owady wyjadają środki kiełkujących nasion oraz atakują łodygi i liście siewek fasoli, kukurydzy lub grochu. To wszystko prowadzi do stopniowego obumierania roślin i braku kiełkowania lub wzrostu. Często rolnicy mogą zauważyć białe larwy oraz korytarze wygryzione przez muchówki. Wtedy hodowca ma pewność co do rodzaju szkodnika występującego w jego plonach i może rozpocząć zwalczanie śmietki kiełkówki przy kolejnych uprawach. Największe szkody larwy wyrządzają wiosną, dlatego właśnie w tym okresie warto obserwować wygląd kiełkujących upraw i łodyg, a także (w razie takiej konieczności) przeprowadzić oprysk. 

Czas występowania śmietki kiełkówki 

Jak już wspomnieliśmy, szkodniki żerują tak naprawdę przez cały rok i występują w 3 lub 4 pokoleniach. Osobniki pierwszej generacji, które pojawiają się na przełomie kwietnia i maja, wyrządzają największe szkody w uprawach roślin strączkowych oraz dyniowatych. Śmietka kiełkówka prowadzi do obumarcia kiełków takich warzyw, jak m.in. kukurydza, cebula, groch zielony, fasola oraz ogórek. Obserwacje występowania insektów w celu określenia powstałych szkód należy przeprowadzać w maju i czerwcu. Po ocenie poziomu szkodliwości będzie można zadecydować o rozpoczęciu oprysku. 

Śmietka kiełkówka występuje głównie na kukurydzy, fasoli szparagowej, ogórku gruntowym, cebuli, grochu zielonym, a także ziemniaku i buraku. Na szczęście dzięki zastosowaniu odpowiednich preparatów chemicznych w formie oprysku można skutecznie pozbyć się larw z gatunku Delia florilega. Zwalczanie jest bardzo ważne, ponieważ w wyniku żerowania muchówek może dojść nawet do całkowitego wyniszczenia plonów. Mimo iż owady pojawiają się również latem i jesienią, to należy pamiętać, że w tym okresie larwy atakują głównie części starszych roślin, dlatego nie stanowią tak poważnego zagrożenia, jak muchówki z pierwszego pokolenia.

Zwalczanie śmietki kiełkówki 

Pierwszym pokarmem wylęgających się larw jest materia organiczna, dlatego też należy zadbać o właściwe przekopanie i wymieszanie obornika czy kompostu z ziemią. Planując uprawę kukurydzy, cebuli, grochu lub fasoli, które są szczególnie narażone na działanie śmietki kiełkówki, warto wcześniej zaprawić nasiona przed wysiewem oraz unikać miejsc znajdujących się blisko długo kwitnących upraw. Pomocne w zwalczaniu insektów może okazać się również regularne pozbywanie się chwastów z grządek warzywnych (ich nektar może stanowić pokarm dla dorosłych osobników Delia florilega).

Poza odpowiednią agrotechniką warto postawić na zwalczanie chemiczne. Oprysk śmietki kiełkówki należy przeprowadzać w okresie wzmożonego występowania szkodnika na plantacjach. Takie działania powinny rozpocząć się w momencie, gdy próg szkodliwości przekroczy 5% uszkodzonych lub całkowicie zniszczonych wschodów. Wśród preparatów wykorzystywanych podczas walki z larwami muchówek można wymienić takie jak Mospilan 20 SP oraz Sekil 20 SP. Skuteczną metodą zwalczania insektów jest również stosowanie płodozmianu i opóźnionego siewu ozimin.