Owocówka jabłkóweczka
Rodzina:
Zwójkowate
Uprawa:
Jabłoń
Opis:
Motyl: ok. 10 mm, o rozpiętości skrzydeł 16-20 mm. Pierwsza para skrzydeł brunatnopopielata z błyszczącą, z obrzeżoną na czarno plamą na końcu (tzw. lusterko).
Jaja: płaskie, lekko owalne, 0,9 x 1,2 mm, lekko opalizujące, później mlecznobiałe. W 3-6 dniu po złożeniu przez osłonkę jaja prześwituje różowy krążek (zaczątek przewodu pokarmowego), a na 1-2 dni przed wylęgiem widać czarną główkę gąsienicy.
Gąsienice: białawe z różowym odcieniem, do 15 mm, głowa i tarczka karkowa brunatne.
Poczwarka: 10 mm, żółtawa, później jasno- i ciemnobrunatna.
OPIS
Szkodniki drzew owocowych potrafią znacznie zmniejszyć plony, a niekiedy doprowadzić nawet do obumarcia całej rośliny. W przypadku jabłoni do najgroźniejszych wrogów należy owocówka jabłkóweczka zaliczana do rodziny zwójkowatych. Ten niepozorny motyl potrafi wyrządzić ogromne szkody na plantacjach i w ogrodach, dlatego warto poznać skuteczne metody jego zwalczania, zarówno te ekologiczne, jak i obejmujące chemiczne opryski. Przeczytaj, czym warto kierować się przy ich doborze i jakie efekty przynoszą.
Jak rozpoznać owocówkę jabłkóweczkę?
Wygląd szkodnika jest dość charakterystyczny, co zdecydowanie ułatwia rozpoznanie go i dobór właściwego sposobu zwalczania, na przykład w postaci oprysków czy metod ekologicznych. Dorosła owocówka jabłkóweczka to nieduży motyl. Jego wielkość nie przekracza zazwyczaj 10 mm. Ciało jest żółte lub pomarańczowe z kilkoma ciemnymi plamami na tułowiu. Uwagę zwracają duże czerwone oczy. Na przezroczystych skrzydłach o rozpiętości 16-20 mm można dostrzec ciemniejsze błyszczące pasy określane jako lusterka.
Jakie owoce atakuje owocówka jabłkóweczka i jakie są efekty jej obecności?
Wbrew nazwie owad nie atakuje wyłącznie jabłoni. Równie często można go spotkać na innych drzewach owocowych, w których przypadku jego obecność może okazać się tak samo szkodliwa i również wymaga zwalczania, chociażby poprzez opryski. Szczególnie narażone są ekologiczne plantacje, niestosujące odpowiednich środków bezpieczeństwa. Na owocach zainfekowanych drzew owocówka jabłkóweczka składa płaskie, owalne jaja o mlecznej barwie. Larwy, które się z nich wylęgną, przegryzają się do wnętrza owoców, takich jak jabłka, gruszki czy śliwki, po to, by żywić się ich miąższem i nasionami.
W efekcie powstają charakterystyczne tunele otoczone trocinami i wypełnione gruzełkowatymi odchodami gąsienic, po których łatwo rozpoznać obecność w ogrodzie właśnie tego szkodnika. Nadgryzione owoce mogą szybciej dojrzewać i spadać z drzew, ale również gnić od środka, przez co stają się zupełnie nieprzydatne do celów spożywczych. Co więcej, gąsienica często nie poprzestaje na drążeniu tunelu tylko w jednym jabłku, ale bardzo często atakuje również dwa lub trzy sąsiednie. Okres największego zagrożenia atakiem owocówki jabłkóweczki przypada na drugą połowę czerwca i właśnie wtedy warto rozpocząć opryski.
Na czym polega zwalczanie owocówki jabłkóweczki?
Kiedy wiesz już, że w Twoim ogrodzie czy na plantacji bytuje owocówka jabłkóweczka, powinieneś zaplanować jej zwalczanie w sposób ekologiczny lub chemiczny, aby ograniczyć szkody, jakie wyrządzi Twoim roślinom. Motyl może bardzo szybko przenosić się między plantacjami, zarówno przy pomocy wiatru, jak i człowieka, dlatego tak ważne są działania prewencyjne i rozpoczęcie oprysków tak szybko, jak tylko zauważy się pierwsze objawy obecności szkodników.
Naturalne metody walki ze szkodnikami
Proponowane przez nas ekologiczne sposoby zwalczania owocówki jabłkóweczki można wypróbować wtedy, gdy szkodniki nie zdążyły się jeszcze mocno rozmnożyć. Jednym z najbardziej skutecznych i rozpowszechnionych sposobów kontrolowania ich populacji są tzw. pułapki feromonowe. Mają one postać niewielkich pudełek, wewnątrz których umieszcza się feromony, czyli substancje produkowane przez samice motyli i wabiące samce. Ich konstrukcja uniemożliwia złapanym samcom wyjście na zewnątrz. Trudno zakładać, że pułapki pozwolą na wyłapanie wszystkich owadów znajdujących się na plantacji. Pozwolą jednak z całą pewnością potwierdzić ich obecność i określić stopień zaawansowania inwazji, a to pierwszy krok w kierunku skutecznego zwalczania owocówki jabłkóweczki.
Aby ograniczyć ryzyko rozprzestrzeniania się owadów, należy dbać o czystość upraw. W tym celu wystarczy ręcznie zbierać zainfekowane owoce, zarówno te znajdujące się na drzewach, jak i pod nimi. To bardzo czaso- i pracochłonna metoda, ale niewątpliwie również skuteczna. Popularnym sposobem na ekologiczne zwalczanie szkodników z drzew owocowych jest także oprysk z mydła potasowego, jednak w przypadku owocówki jabłkóweczki ta metoda się nie sprawdzi, dlatego lepiej od razu z niej zrezygnować.
Skuteczne opryski na owocówkę jabłkóweczkę
Jeśli jednak ekologiczne zwalczanie szkodnika nie przynosi skutków, owocówka jabłkóweczka musi być usunięta poprzez oprysk z wykorzystaniem środków chemicznych. Stosując insektycydy, pamiętaj o tym, by dokładnie zapoznać się z zaleceniami producenta umieszczonymi na opakowaniu lub w ulotce dołączonej do produktu. Zwróć uwagę zarówno na rekomendowane dawki, jak i porę oraz częstotliwość wykonywania oprysków. Tylko wtedy możesz mieć pewność, że będą zarówno skuteczne, jak i bezpieczne.
Bez względu na to, czy ostatecznie zdecydujesz się na ekologiczne, czy też chemiczne metody walki z owadami, pamiętaj o tym, że kluczowe znaczenie dla ich skuteczności ma moment, w którym rozpoczniesz ich stosowanie. Kiedy tylko zauważysz w swoim ogrodzie pierwsze motyle albo nagryzione owoce, zacznij działać – rozpocznij opryski albo ręczne zbieranie nadgniłych jabłek lub gruszek, a z pewnością uda Ci się uchronić swoje plony.
Czas występowania:
W całym okresie wegetacji.
Szkodliwość:
Gąsienice: wgryzają się do wnętrza owoców - otwory otoczone na obrzeżach trocinami, gąsienica drąży korytarz do gniazda nasiennego, wypełniając go gruzełkowatymi odchodami, tworzy też otwór wyjściowy. Jabłka ze zniszczonymi nasionami wcześniej dojrzewają i opadają, gąsienica często kaleczy 2 lub 3 inne przylegające jabłka.
Próg szkodliwości:
Utrata plonu
Forma szkodliwa:
Gąsienica