Chwościk buraka
Nazwa inaczej:
Zaraza buraków
Uprawa:
Burak cukrowy
Czas występowania:
Latem (zaczyna się w lipcu), przy temperaturach 25-35°C i wysokiej wilgotności powietrza (90-95%)
Szkodliwość:
Najczęściej występująca z chorób w buraku, powoduje brunatnienie i opadanie liści, obniża plon korzeni o 40% i zmniejsza zawartość cukru o 0,5-2,2%, wytwarzanie nowych listków buraka przynosi wydłużenie głowy korzeniowej
Miejsce infekcji:
Liście
Objawy choroby:
Liście: beżowe, potem jasnoszare, owalne plamy o śr. do 5 mm i otoczone bordową obwódką; ich liczba powiększa i zlewa się wraz z rozwojem choroby
OPIS
Uważana jest za jedną z najgroźniejszych chorób wszystkich typów buraka. Chorobę wywołuje grzyb Cercospora beticola, stadium konidialne gatunku z rodzaju Mycosphaerella. Grzyb powoduje ogromne straty w plonach i cukru we wszystkich rejonach świata. Atakuje zarówno buraka cukrowego, jak i ćwikłowego. Chociaż atakuje przez cały okres wegetacji, to nasila się w lipcu i na początku sierpnia. Chwościk buraka cukrowego niekiedy mylony jest z plamistością bakteryjną, która często atakuje rośliny w tym samym czasie, w którym można zauważyć objawy chwościka. Infekcja przypomina także brunatną plamistość liści - ramularię. Zastanawiasz się, jakie są objawy choroby oraz skuteczne środki zwalczające? Może interesuje Cię kwestia oprysków? Czytaj dalej.
Chwościk buraka cukrowego
Optymalne warunki do infekcji to ciepła i wilgotna pogoda, gdy temperatury w ciągu dnia nie spadają poniżej 25 stopni Celsjusza, a nocą poniżej 15 stopni, przy równoczesnej wysokiej wilgotności powietrza wynoszącej powyżej 95%. Źródłem zakażenia są resztki roślin pozostałe po zbiorach oraz chwasty z rodziny komosowatych. W wyniku dużego nasilenia choroby rośliny tracą nawet do 80% liści, co powoduje intensywne wytwarzanie nowych liści. Skutkuje to wydłużeniem głowy korzeniowej buraka cukrowego, a co za tym idzie – redukcji jego masy. Na skutek tego odnotowujemy nawet 30% obniżkę plonu korzeni. Kolejną tragiczną konsekwencją niekontrolowanego rozwoju choroby jest zmniejszona zawartość cukru w soku.
Chwościk buraka - objawy
Takie same objawy występują na liściach zarówno buraka cukrowego, jak i ćwikłowego. Niemniej jednak na liściach ćwikłowego objawy zauważalne są nawet o tydzień szybciej niż w przypadku cukrowego. Po infekcji grzybnia rozwija się w miękiszu liści. Liście na początku żółkną, a gdy porażenie dotknie ponad połowę ich powierzchni, zamierają. Już po kilku dniach od infekcji na liściach zaczynają pojawiać się pierwsze objawy - małe, mierzące około 1-3 mm plamki. Okrągłe plamki na początku są białe, kolejno stają się jasnoszare z wyraźnymi szerokimi, czerwonobrunatnymi obwódkami. To właśnie te obwódki pozwalają odróżnić chwościka od remularii, w przypadku której obwódki plam pozbawione są czerwonego przebarwienia. Z czasem plamki te nachodzą na siebie, co prowadzi do nekrozy liści.
W środku plam uwidacznia się szara grzybnia i czarne trzonki konidialne. To właśnie z nich uwalniają się zarodniki, które przechodzą na sąsiednie liście i rośliny. Zarodniki w pierwszej kolejności atakują starsze, zewnętrzne liście. Przed zwarciem międzyrzędzi liście są przewietrzane, co powoduje osuszanie ich powierzchni, a jednocześnie utrudnia kiełkowanie zarodników konidialnych oraz wnikanie strzępek infekcyjnych do wnętrza blaszki liściowej przez szparki oddechowe. Z kolei po zwarciu się międzyrzędzi choroba bywa szczególnie groźna, gdyż skutkuje to miejscowym podwyższeniem i utrzymywaniem się wilgotności łanu.
Chwościk buraka – zwalczanie
Chorobie sprzyjają nieodpowiednio zbilansowane nawożenie azotem, uproszczony płodozmian z częstymi obsadami buraka cukrowego na jednym polu lub na sąsiadujących polach, a także źle zagospodarowane liście po zbiorach. Dlatego jako jeden ze skutecznych środków na chwościka uznaje się usuwanie liści po zbiorach. Ponadto przed zaoraniem warto dodatkowo potraktować je specjalnym środkiem przyspieszającym rozkład resztek pozbiorczych.
Zaleca się stosować również urozmaicony płodozmian. Zalecana przerwa w uprawie tego rodzaju roślin wynosi co najmniej cztery lata. Co więcej, należy unikać wysiewania roślin w sąsiedztwie pól, w których były one wcześniej uprawiane, a także w miejscach, w których niegdyś usypywano pryzmy korzeni po zbiorze. W celu zapobiegania choroby warto także postawić na zbilansowane nawozy mineralne. Zalecamy również wybierać odmiany roślin, które wyróżniają się wzmożoną odpornością na chorobę. Istnieją także specjalne środki na chwościka. Skutecznym sposobem zwalczania choroby są również opryski.
Chwościk buraka - oprysk
Już pierwsze objawy zakażenia to sygnał do wykonania oprysku. Oprysk na chwościka buraka cukrowego musi zawierać odpowiednie fungicydy - tylko wtedy opryski na chwościka mogą zapewnić skuteczne działanie. Roślina ta już od kilku lat wykazuje odporność na wiele substancji aktywnych. Dlatego właśnie ten rodzaj grzyba powinno zwalczać się za pomocą innowacyjnych preparatów, w których składzie znajdziemy odpowiednie substancje aktywne o działaniu zapobiegawczym i interwencyjnym.