Rzodkiew świrzepa

Nazwa łacińska:

Raphanus raphanistrum

Pokrój rośliny:

Wysokość: 30-60 cm.
Liście: ulistnienie skrętoległe; dolne liście lirowate, pierzastodzielne, górne lancetowate. Wszystkie z nierówno ząbkowanymi odcinkami, pokryte włoskami, wyrastają na rynienkowatych ogonkach.
Kwiaty: jaśniejsze od gorczycy polnej, często białe lub niebiesko żyłkowane.

Zmieniające się warunki pogodowe oraz stopniowe ocieplanie klimatu mają zarówno swoje dobre, jak i złe strony. Stosunkowo cieplejsza zima zmniejsza ryzyko wymarznięcia zbóż oraz rzepaku, który należy do roślin wrażliwych na niskie temperatury. Z drugiej strony zwiększa się ryzyko infekcji uprawianych roślin. Ponadto zwiększają się również szanse na przetrwanie wszystkich chwastów, które powszechnie występują w zbożach i rzepaku, takich jak np. rzodkiew świrzepa. Jak wygląda ta roślina? Dlaczego stanowi zagrożenie dla zbóż? Jak ją zwalczać? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w poniższym wpisie.

Cieplejsze zimy problemem dla rolników 

Jeszcze kilkanaście lat temu największym problemem rolników było zabezpieczenie swoich upraw przed przemarznięciem z powodu niskich temperatur. Ocieplający się klimat spowodował jednak, że zimy stały się znacznie łagodniejsze. Pojawienie się wyższych temperatur w okresie jesienno-zimowym sprawiło, że chwasty takie jak rzodkiew świrzepa, które normalnie powinny przeymarznąć w rzepaku czy innym zbożu, zaczęły powszechnie występować w uprawach wiosną. Dlatego warunkiem koniecznym do zbierania wysokich plonów stało się zwalczanie tego pospolitego chwastu.

Dlaczego rzodkiew świrzepa jest groźna dla rzepaku oraz zbóż? 

Roślina ta wzrasta przez cały okres wegetacyjny, czyli wiosną i latem, a niskie temperatury powodują, że wymarza pod koniec tej pory roku lub najpóźniej zimą. Zmieniające się warunki klimatyczne coraz częściej powodują jednak, że obecnie jest w stanie ona przezimować, co nie jest dobrą wiadomością dla rolników uprawiających m.in. rzepak. Ten pospolity chwast bowiem „rywalizuje” z innymi roślinami o wodę, światło czy też składniki mineralne. Skutkiem tego jest osłabienie zbóż oraz rzepaku i sprawienie, że stają się one bardziej podatne na negatywne działanie niskich temperatur, co zwiększa ryzyko przeymarznięcia i zebrania mniejszych plonów. Niezwalczana rzodkiew świrzepa nabiera następnie odporności i jest bardzo trudna do usunięcia.

Rzodkiew świrzepa w rzepaku – czym jest i jak wygląda? 

Jest to gatunek jednorocznej rośliny jarej z rodziny kapustowatych. Potocznie zwie się ją również łopuchą. W związku ze stosunkowo niskimi wymaganiami co do wzrostu ten pospolity chwast występuje powszechnie na terenie całego naszego kraju i rośnie na wszystkich rodzajach gleb. Preferuje jednak podłoże piaszczyste, lekkie, lekko kwaśne, mało żyzne czy też gliniaste.

Pospolity chwast zbożowy rzodkiew świrzepa swoim wyglądem przypomina białą gorczycę. Osiąga do pół metra wysokości - górna część łodygi jest owłosiona, natomiast im bliżej ziemi, tym więcej włosków się pojawia. Wspomniana wzniesiona łodyga jest zakończona kwiatostanem o kształcie grona i stanowi element charakterystyczny dla tej rośliny. Kwiaty rzodkwi świrzepy najczęściej są koloru żółtego, choć mogą być również białe, stąd częste nawiązania do wyglądu gorczycy. Liście tego pospolitego chwastu są podłużne, u góry lancetowate, na dole lirowate i osiągają długość do 10 cm. Okres kwitnienia rośliny przypada od maja do września-października.

Rzodkiew świrzepa w rzepaku - zwalczanie 

W celu ochrony rzepaku oraz innych zbóż niezbędne może okazać się ich zwalczanie za pomocą chemicznych środków ochrony roślin. Rzodkiew świrzepa jest w szczególności wrażliwa na działanie różnego rodzaju herbicydów. W tym gronie należy przede wszystkim wyróżnić m.in. aminopyralid, jodosulfuron, 2,4-D, amidosulfuron, sulkotrion, bromoksynil, chinomerak, diflufenikan, triflusulfuron, desmedifam, metrybuzyna, florasulam, linuron, MCPA, mekoprop-P, fenmedifam, nikosulfuron, tifensulfuron, pendimetalina, rimsulfuon, flufenacet, sulfosulfuron, bentazon, terbutyloazyna, oksyfluorofen, tribenuron, a także chlorydazon.

Co wpływa na skuteczność herbicydów w walce z rzodkwią świrzepą? 

Warto pamiętać, że chemiczne środki ochrony roślin wykazują różną skuteczność w zależności od wielu czynników. Niezwykle istotne jest więc stosowanie się do zaleceń producentów zamieszczonych na etykietach produktów. Wśród czynników, które mogą wpłynąć na skuteczność stosowanych herbicydów w zwalczaniu rzodkwi świrzepy należy wymienić m.in.:

- fazę rozwojową chwastu,

- dawkę preparatu,

- formę podawania herbicydów.

W przypadku niestosowania się do zaleceń może okazać się, że zwalczanie rzodkwi świrzepy w rzepaku lub zbożach jest nieskuteczne i cały zabieg będzie trzeba powtarzać.

Produkty stosowane w walce z rzodkwią świrzepą w ofercie firmy Ampol-Merol

Wśród chemicznych środków ochrony roślin przeznaczonych do zwalczania rzodkwi świrzepy znalazł się m.in. Komplet 560 SC. Jest to preparat w formie zawiesiny do rozcieńczania z wodą, zawierający diflufenikan oraz flufenacet. Stosuje się go do zwalczania tego pospolitego chwastu w jęczmieniu ozimym czy też pszenicy ozimej. Ponadto do zaproponowania mamy Cleravo Flex, w którego składzie znajduje się aminopyralid, chinomerak oraz imazamoks, czyli herbicydy skuteczne w walce z rzodkwią świrzepą w rzepaku ozimym.

Okres wegetacji:

Marzec - październik

Uprawa:

Brokuł, Jęczmień jary, Jęczmień ozimy, Kalafior, Kapusta głowiasta, Kukurydza, Malina, Ogórek gruntowy, Owies, Porzeczka, Pszenica jara, Pszenica ozima, Pszenżyto jare, Pszenżyto ozime, Rzepak jary, Rzepak ozimy, Sałata, Truskawka, Wiśnia, Żyto jare, Żyto ozime

Szkodliwość:

Duża zawartość substancji antyżywieniowych - nie nadaje się na paszę. Wektor chorób i szkodników rzepaku i buraków.